چکیده:
سواحل بالا آمده در ایران از حدود 30 تا 50 هزار سال پیش به تدریج شروع به بالا آمدن کرده اند و میزان بالاآمدگی آن ها 1-3 میلی متر در سال برآورد شده است . این سواحل در ایران از حوالی بندر جاسک تا خلیج گواتر (مرز مشترک ایران و پاکستان ) با مناظر کم نظیر و منحصر به فرد قابل مشاهده هستند که ادامه آن ها در داخلپاکستان تا بعد از بندر کراچی خودنمایی می کند و از غرب به شرق بر مقدار بالاآمدگی آن ها افزوده می شود، به طوریکه ارتفاع آن ها در بندر جاسک حدود یک متر، در حوالی بندر چابهار و طیس بیش از 100 متر و در بندر کراچیپاکستان به حدود 500 متر می رسد.علت بالا آمدن سواحل بیشتر مربوط به عمل فرورانش و فشارهای تکتونیکی ناشی از فرورفتن پوسته اقیانوسیبه زیر پوسته قاره ای در این قسمت از سواحل ایران است که میزان فرورانش در حدود 5 سانتی متر در سال تعیینشده است و شدت بالاآمدگی در سواحل به مراتب بیشتر از جلگه و ارتفاعات مکران می باشد. عمل بالاآمدگیسواحل به علت فعال بودن سابداکشن در سواحل دریای عمان هنوز هم ادامه دارد و سواحل به صورت پلکانی بالامی روند. دلایل زیادی برای اثبات بالا آمدن سواحل وجود دارد که در ادامه مباحث به آن ها اشاره خواهد شد.
خلاصه ماشینی:
"چگونگی تحول ژئومورفولوژیکی کناره های جنوبی ایران که بر اثر بالا و پایین رفتن سطح آب های آزاد دنیا (استاتیسم )١ و حرکات ایزوستازی همراه با زمین ساخت محلی انجام شده ، بسیار پیچیده و بغرنج می باشد و چون سواحل بالا آمده دارای ارتفاع مختلفی هستند و تاکنون هیچ گونه ارتباط مستقیمی بین ارتفاع و سن آن ها مشاهده نگردیده ، پیچیدگی مسأله را مضاعف کرده است .
پادگانه ای که در این قسمت وجود دارد، حدود ١٠ متر از سطح دریا ارتفاع دارد و شبیه سایر پادگانه های پست مشاهده شده در جاسک و چابهار است که از کنگلومراهای کواترنر و سنگ های آهکی صدفدار، ترکیب یافته اند.
در سواحل بالا آمده منطقه مورد مطالعه ناهمواری های نمونه و تیپیکی مشاهده می شود که در شکل شماره ١ نشان داده شده اند و در زیر به شرح آن پرداخته می شود: 1 نیپ نیپ در سطح متوسط جزر و مد، تشکیل و باعث تخریب و فروریختن پرتگاه ساحلی و در نتیجه پس روی ساحل می گردد.
بنابراین همان طور که در قسمت (D) شکل شمارٔە ٢ به خوبی روشن است ، مارن های سبز رنگ که سن بیشتری دارند، بالاتر از ماسه سنگ های بلوک (C) قرار گرفته و این تنها در موردی ممکن است که منطقه به طرف بالا رانده شده باشد (نگارش ، و رامشت ، ١٣٧٠، ص ٤٥) ١٠- پدیدٔە بالا آمدگی منحصر به سواحل دریا نیست ، بلکه این عمل در تمام جلگۀ ساحلی و همچنین ارتفاعات منطقه هم مشاهده می شود."