چکیده:
از آنجا که وقوع یخبندانها سبب خسارات زیادی به محصولات کشاورزی و باغات در شهرستان کرج گردیده است بنابراین توجه مسئولین امر شهرستان به شناخت شرایط وقوعیخبندانها، میتواند از وارد شدن خسارت شدید به کشاورزان جلوگیری به عمل آورد. در این تحقیق از آمار 25 ساله درجه حرارت حداقل ایستگاه سینوپتیک هواشناسی کرج استفاده شد. به جهت تعیین تاریخ اولین یخبندان زودرس پاییزه و آخرین یخبندان دیررس بهاره از آستانه صفر به دلیل عام بودن مورد استفاده قرار گرفت. ابتدا تاریخ اولین یخبندان پاییزه با دوام دو تا سه روزه و آخرین یخبندان بهاره در هر سال زراعی تعیین شد؛ سپس نسبت به بررسی این مقادیر از نظر احتمالهای وقوع و تابعهای توزیعآماری مختلف بطور مجزا برای شروع یخبندان زودرس پاییزه و آخرین یخبندان دیررس بهاره اقدام شد. براساس بررسی انجام شده از بین 6 تابع احتمال، توزیع لوگ پیرسون نوع سه بر روی دادههای پاییز و توزیع دوپارامتری گاما روی دادههای بهار با کمترین میانگین مربع انحراف نسبی دارای بهترین برازش بودند. مطابق نتایج این پژوهشاحتمال وقوع اولین یخبندان زودرس پاییزه بعد از 16 آذر و با همین احتمال قبل از 29 آبان،20 درصد میباشد. همچنین احتمال وقوع آخرین یخبندان دیررس بهاره بعد از 22 فروردین و با همین احتمال قبل از 26 اسفند،20 درصد میباشد. بر اساس نتایج بدست آمده در این تحقیق بهترین زمان کاشت گندم- بر اساس نیاز حرارتی گندم پاییزه برای شروع مرحله پنجه زدن (370 درجه – روز ) در شهرستان کرج بین 28 مهر تا 5 آبان میباشد.بر اساس اطلاعات و شواهد بدست آمده در این پژوهش یخبندان دیررس بهاره (چنانچه گیاه در مراحل خوشه دهی یا گلدهی باشد) بر عملکرد محصول گندم تأثیر به سزایی دارد ولی یخبندان زودرس پاییزه با وجود ایجاد تأخیر در رشد گیاه، تأثیر چندانی بر عملکرد گیاه نداشته و آسیب گیاه در این فصل بیشتر حساس به تاریخ کشت و شدت یخبندان و همزمانی مرحله جوانه با این سرما میباشد.
خلاصه ماشینی:
اهداف تحقیق هدف از این تحقیق بررسی پدیده یخبندان با استفاده از دماهای حداقل روزانه و تعیین تاریخ های رخداد اولین یخبندان زودرس پاییزه و آخرین یخبندان دیررس بهاره ، تعیین توزیع آماری مناسب برای تاریخ های آغاز و خاتمه یخبندان ، تعیین بهترین تاریخ کشت برای غلات (گندم و جو) در کرج با توجه به شرایط دمایی است .
1 - Reeknagol 2 -THOM & sHOW 3 - Rozenberg & Mayer 4 - Vestal 5 - Waylen 6 - Vega 7 - Michalska 8 - Shaoli et al 9 - Schwartz et al 10 - Sherrilyn phelips et al 11 - Franco Zenonni مواد، روشها و یافته های تحقیق شهرستان کرج به مرکزیت کرج بزرگ ، با وسعت حدود ٢٤٥٧ کیلومتر مربع ، دومین شهرستان استان تهران محسوب می گردد.
شکل شماره ١ : نقشه جانمایی منطقه مورد مطالعه در گستره ایران و استان تهران توابع احتمال و آزمونهای آماری چون در این تحقیق تاریخ شروع اولین یخبندان های زودرس پاییزه و آخرین یخبندانهای دیررس بهاره مورد بررسی قرار می گیرد از اینرو ماهیتا از هر سری یک عدد به هر سال اختصاص می یابد.
جدول شمارة ٦ : خلاصه پارامترهای آماری تاریخ آخرین یخبندان های دیررس بهاره ( به تصویر صفحه مراجعه شود)بدین صورت بعد از تعیین تاریخ وقوع آخرین کاهش دما به زیر صفر در سالهای مختلف و تبدیل آن به ارقام قابل استفاده در نرم افزار (Hyfa)، احتمال تجربی وقوع زمان یخبندان ها دو مرتبه یک بار به صورت افزایشی و یک بار به صورت کاهشی به شیوه ویبول و توکی محاسبه ، و شش تابع توزیع روی آمار موجود آزمون شدند.