چکیده:
جایگاه ویژه «نظارت اجتماعی» در تمدّن اسلامی که شاخصه برجسته آن « امر به معروف و نهی از منکر و اسلامی بودن سبک زندگی آن» است، ضرورت تبیین آن را در بایستههای تمدّنی زندگی اسلامی روشن میسازد. نظارت اجتماعی در فروع اسلام با عنوان «امربه معروف و نهی ازمنکر» آمده است که ضامن بقای اسلام و واجبی است که به سبب آن، اجرای همه واجبات صورت میپذیرد. مهمترین دستاورد این پژوهش، اثبات اهمیّت و صدرنشینی عامل «نظارت اجتماعی» در استمرار تمدن اسلامی میباشد که شواهد قرآنی و روایی علاوه بر تبیین و تحلیل رابطه منطقی این موضوع، شاهدی بر این مدّعا است.
خلاصه ماشینی:
لیکن در سالهای اخیر، در ضمن برخی از کتب سبک زندگی اسلامی و نظارت همگانی «امربه معروف و نهی ازمنکر» و یا مقالات تخصصی به صورت کلّی به این موضوع پرداخته شده است.
(عصر:4) (روزبه، صص38-39) عنصر امربه معروف و نهی ازمنکر که معادل آن در جامعه شناسی میتواند نظارت اجتماعی تعریف شود، در واقع بسط فراگرد اجتماعی شدن است که با استفاده از روشهایی افراد یاد میگیرند تا خود را با باورها و ارزشهای پذیرفته شده جامعهای خاص تطبیق دهند و اگر این مکانیسم به درستی عمل کند افراد با تأثیر و تأثر بر یکدیگر میتوانند به یک تعدیل و توازن دست یابند.
(جوان آراسته، گزینش رهبر و نظارت بر او در نظام جمهوری اسلامی ایران، ص181) در زندگی اجتماعی، هدف از نظارت، سالمسازی محیط زندگی، خیرخواهی و رشد و بالندگی است، که از نظر اسلام یک وظیفه و از مظاهر امربه معروف و نهی ازمنکر شمرده میشود و یکی از امتیازات امّت اسلامی قلمداد گردیده است.
(روزبه، ص48) کمهزینهترین روش اصلاح جامعه که خداوند به انسانها ارزانی داشته است، دو فریضه امربه معروف و نهی ازمنکر است که از مترقّی ترین احکام اجتماعی است.
5. کمهزینهترین روش اصلاح جامعه که خداوند به انسانها ارزانی داشته است، دو فریضه امربه معروف و نهی ازمنکر است که از مترقّی ترین احکام اجتماعی است.
6. امام جمعه، فرهاد، دیدگاه جامعه شناختی درباره نظارت اجتماعی امربه معروف و نهی ازمنکر، اراک: انتشارات علوم اسلامی، چاپ اول، 1387.