چکیده:
در نظامهای آموزشی مجازی انتخاب رویکرد مناسب و اثربخش در کیفیت تجربه یادگیری مجازی مستلزم شناخت و به کارگیری ابعاد پداگوژیک است. از این رو هدف پژوهش حاضر، بررسی ابعاد پداگوژیک دانشگاههای مجازی شهر تهران میباشد. روش پژوهش کمی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش کلیه اعضای هیأت علمی دانشگاههای مجازی شهر تهران که در سال تحصیلی 94-1393 مشغول خدمت بودند، میباشد که با استفاده از روش نمونه گیری خوشهای 240 نفر به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزار جمع آوری دادهها پرسشنامه محقق ساخته ای بود که محقق پس از استخراج ابعاد پداگوژیک دانشگاههای مجازی آن را در 39 گویه بسته پاسخ بر اساس طیف 5 درجهای لیکرت از کاملا موافق تا کاملا مخالف تدوین کرده است. برای تعیین صحت روایی این ابزار از نظرات متخصصین و خبرگان در این زمینه استفاده گردید. و برای اطمینان از پایایی پرسشنامه از فرمول ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است، که نتایج بدست آمده برای ابعاد انعطافپذیری 0.54، ابزارهای برقراری ارتباط 0.62، رویکردهای تدریس و یادگیری 0.69، مدیریت برنامهها و منابع 0.85، رویکردهای ارزشیابی 0.72، نمادهای دانشگاهی 0.76 و فرهنگ دانشگاهی 0.63، و در کل 0.79 گزارش شده است. برای تحلیل داهها دو بخش آمار توصیفی و استنباطی به کار گرفته شده است. در قسمت آمار توصیفی از آمارههایی از قبیل میانگین، انحراف استاندارد و فراوانی و در سطح آمار استنباطی از آزمون T تک نمونه برای پاسخ به سؤالات پژوهش استفاده شده است. و در نهایت برای توصیف و تجزیه و تحلیل دادهها از نرم افزاز SPSS 22 استفاده گردید. طبق یافتههای تحقیق دو مؤلفه نماد دانشگاهی و فرهنگ دانشگاهی از میانگین حد وسط، میانگین کمتری دارند که نشان میدهد وضعیت هر دو مؤلفه کمتر از حد وسط است. بقیه مؤلفهها با سطح معناداری بزرگتر از 0.05 تفاوت معناداری با میانگین حد وسط ندارند که نشان میدهد وضعیت آنها در حد متوسط است. بنابراین میتوان نتیجه گرفت که وضع موجود ابعاد پداگوژیک دانشگاههای مجازی با وضع مطلوب فاصله زیادی دارند.
خلاصه ماشینی:
"در صدد و حتی در حال ارائه آموزش های مجـازی هسـتند (آراسته ، ١٣٨١ و مسعودی، ١٣٨٢) و با عنایـت بـه اینکـه ایجـاد محـیط هـای یـادگیری مجـازی نیازمند ایجاد تحول در ابعاد پداگوژیک حاکم بـر مراکـز آموزشـی اسـت کـه ضـرورت آن را کارگزاران و متخصصان آموزشی (باراجاس و اون ١، ٢٠٠٠) در سـطح جهـان نیـز مـورد عنایـت ویژه قرار داده اند بنابراین در کنار مباحث فناوری شناسایی زیرسـاخت پـداگوژیک ایـن محـیط امری ضروری به نظر میرسد، چـون در غیـر اینصـورت ادغـام روش هـای سـنتی در روش هـای جدید، موفقیت این برنامه ها را با مشکل مواجه میسازد.
١٣٢ سؤال پژوهش : وضعیت ابعاد پداگوژیک دانشگاه های مجازی شهر تهران چگونه است ؟ برای پاسخ به سؤال پژوهش از طریق آزمونتی تک نمونه ای برای مؤلفۀ انعطاف پذیری عدد ١٥، برای مؤلفۀ ابزارهای برقرای ارتباط عدد ١٢، مؤلفۀ رویکردهای تدریس و یادگیری عدد ٩، برای مؤلفه های مدیریت و منابع و فرهنگ دانشگاهی عدد ٢٤ و برای مؤلفه های رویکردهای ارزشیابی و نمادهای دانشگاهی عدد ١٨ به عنوان حد وسط انتخاب شدند.
بنـابراین محققـان هفـت مـورد از ابعاد پداگوژیک دانشگاه های مجازی شهر تهران را مورد واکاوی قرار داده انـد و بـه ایـن نتـایج دست یافتند که متأسفانه دانشگاه های مجازی شهر تهران به ابعـاد انعطـاف پـذیری، رویکردهـای تدریس -یادگیری، ابزارهای برقراری ارتباط ، مدیریت برنامه ها و منابع و رویکردهای ارزشـیابی به طور متوسط توجه می کند و هیچ کـدام در حـد مطلـوب نمـی باشـند و همچنـین بـه دو مؤلفـه فرهنگ دانشگاهی و نماد دانشـگاهی توجـه کمتـری دارنـد و ایـن یـک ضـعف بـرای دانشـگاه مجازی در مقایسه با دانشگاه های حضوری می باشد و باید برای اینکـه قـدرت دانشـگاه مجـازی 22 برابر دانشگاه حضوری شود باید به همه مؤلفه های پداگوژیک توجه نماید تا در پیشـبرد علـوم و فنون از غافله علم عقب نماند."