چکیده:
تبخیر- تعرق به عنوان یکی از مولفه های موثر در چرخه هیدرولوژی نقش قابل ملاحظه ای در اقلیم منطقه ای و جهانی دارد به طوری که به طور متوسط70% نزولات جوی در کره زمین و 90% آن در کشور ما از طریق تبخیر- تعرق به چرخه هیدرولوژی بازمی گردند و از این جهت برآورد دقیق آن حائز اهمیت است. یکی از عوامل مهم و موثر در میزان تبخیر- تعرق واقعی در هر منطقه ، دمای سطح زمین است؛ به طوری که افزایش دمای سطح زمین سبب کاهش تبخیر- تعرق واقعی و خشکی سطح زمین می گردد. در این پژوهش با استفاده از تصاویر ماهواره Terra- MODIS در فاصله زمانی 1381 الی 1387 در حوضه سفید رود ، مقادیر تبخیر- تعرق واقعی از طریق الگوریتم SEBAL کوهستانی برآورد گردیده و تاثیر افزایش دمای سطح زمین بعنوان یکی از عوامل موثر در کاهش مقدار تبخیر- تعرق واقعی در اثر خشکی سطح زمین و کاهش پوشش گیاهی مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد که دمای سطح زمین به طور متوسط در حال افزایش و مقدار تبخیر- تعرق واقعی در حال کاهش است. عامل اصلی افزایش دمای سطح نیز، کاهش 78% در بارندگی منطقه در سال 87 می باشد.
خلاصه ماشینی:
"در این پژوهش با استفاده از تصاویر ماهواره Terra- MODIS در فاصله زمانی ١٣٨١ الی ١٣٨٧ در حوضه سفید رود ، مقادیر تبخیر- تعرق واقعی از طریق الگوریتم SEBAL کوهستانی برآورد گردیده و تاثیر افزایش دمای سطح زمین بعنوان یکی از عوامل موثر در کاهش مقدار تبخیر- تعرق واقعی در اثر خشکی سطح زمین و کاهش پوشش گیاهی مورد مطالعه قرار گرفته است .
آلن و همکاران (٢٠٠٢)، در ایداهو٨ به منظور برآورد تبخیر - تعرق به عنوان یکی از عوامل مؤثر در این پارامتر 4 - Granger 5 -Surface Energy Balance Algorithm for Land 6 -Wim Bastiaanssen 7 -Surface Energy Balance Algorithms for Land (SEBAL) 8 -Idaho به محاسبه دمای سطح زمین به روش سبال با استفاده از تصویر ماهواره لندست ٥ و ٧ پرداختند.
رحیمی خوب و همکاران (١٣٨٤)، در حوضه آبریز دریاچه ارومیه ، با استفاده از تصاویر AVHRR ماهواره NOAA، با استفاده از الگوریتم های مختلف اشاره شده در روش پنجره مجزا و از طریق اعتبارسـنجی بـا داده هـای زمینـی ، بـا برآورد مقادیر RMSE ,MBD, R٢ به روش دقیق تر برآورد دمای سطح زمین در این منطقه دست یافتند.
برای محاسبه مقدار آن می توان از رابطه زیر که ارتباطی بین مقدار شار گرمای خاک ، شاخص پوشش گیاهی و تابش سطحی خالص است استفاده نمود (باستیانس ،٢٠٠٠٢١: ٧): / (18) در این رابطه Ts دمای سطح بر حسب درجه سانتیگراد و α آلبیدوی سطح است ."