چکیده:
خلاقیت بطور عام یکی از مسائل حساس و مورد توجه در تعلیم و تربیت است. در این مقاله
ابتدا مبحث خلاقیت بطور کلی و بدون تجزیه و تفکیک موضوعی بررسی شده است. سپس
مختصرا تاریخ تحلیلی نگرش به خلاقیت با توجه به ویژگیهای وراثتی، تربیتی و محیطی ارائه شده
است. در بخش اخیر توجه به دوران چند هزارهای نگرش ذاتی و وراثتی به مبحث خلاقیت و روند
تغییر جهت در این نگرش، که بویژه از نیمه دوم قرن بیستم میلادی با تحقیقات روزافزون در علوم
اجتماعی صورت پذیرفته، مدنظر قرار گرفته است؛ تا آنجا که برتری تأثیر عوامل محیطی و
اجتماعی در ایجاد و گسترش پدیده خلاقیت توسط محققان مورد توجه واقع شد و سرانجام به
ایجاد دید عمیقتر به این موضوع منجر گردید.
در پیوند با این مطالب، نقش تعلیم و تربیت در تعمیم مبحث خلاقیت همراه با ریشههای
فلسفی نگرش به آن، که سیر تغییر و تحولاتی دارد، در این مقاله به اختصار بیان شده است.
همچنین روند فراهمآمدن اندیشه غالبی، که شرایط بروز، رشد و بالندگی این پدیده را توسط
تواناییهای مجرای آموزش و پرورش توصیه کرده و پس از نظریهپردازی به عمل به آن
پرداخته، مورد اشاره واقع شده است.
در پایان به عنوان نمونه نزدیک و قابل بررسی از تعلیم و تربیت نوین، که به بروز و ظهور
خلاقیتهایچشمگیر منجر شد به تجزیهوتحلیل محیطی تعلیموتربیتنیروهایبسیج و پاسدار
مدافعانقلاباسلامیپرداخته و تطبیقآنرا با رهاوردهاینظریاینحیطهعلمیارائهکردهاست.
خلاصه ماشینی:
"همچنین است اعتقاد به تمام مفاهیمی که با خلاقیت مناسبت دارد و لذا پس از روشن شدن مباحث وراثتی، عوامل کلیدی آن مفاهیم را در نسل و وراثت جستجو میکنند؛ یعنی افراد معینی در سن مناسبی به بروز تواناییهایی قادر میشوند که نهایتا آنها را به اکتشاف و اختراع و نوآوری و خلاقیت در زمینههای مختلف علمی و هنری رهنمون میسازد (Adams - Price 1998 ; Mc Cormick & Plugge , 1997 ; Runco , 1996) باس (4) طی سلسله تحقیقاتی، انسانهای برتری را که به دلیل شانس وراثتی در اوضاع اجتماعی توانستند به جایی برسند و کیفیت کافی را به دست آوردند تا قادر به تمایز از سایر افراد عام شوند از اوائل قرن بیستم مورد مطالعه قرار داده است.
یوکل (6) (1994) با اشاره به این اصل، که معنای ارسطویی وراثت در ظهور و بروز خلاقیت تأثیر خود را تا حد زیادی از دست داده است سخن به میان آورد و عناصر محیطی و موقعیتی را به حد زیادی به جای آن معرفی میکند بهگونهای که بعضی از محققان (Kerr & Jermier, 1978; Pitner, 1982) تا آنجا پیش میروند که اوضاع محیط و موقعیتی را حتی جایگزین و جانشین وراثت در موضوع خلاقیت معرفی میکنند.
هدف خاص موردنظر این مقاله، تطبیق موارد تبیینشده در تأثیر دو رویکرد یاد شده بر موضوع خلاقیت و نوآوری در محیط عملی و مصداقی تعلیم و تربیت نیروهای مدافع در دوران دفاع مقدس بود که تطابق با عوامل و ضوابط آموزش و پرورش پیشرو را از یک سو، و از سوی دیگر اوضاع مطلوب محیطی و اجتماعی را در بروز و ظهور خلاقیتهای چشمگیر دوران دفاع مقدس ارائه نمود.
Principal influence of teacher behavior: Substitutes for leadership, Annual Meeting of the American Educational Research Association,NewYork."