چکیده:
از مسائلی که در حوزة ویرایش نسخ خطی جـای تحقیـق دارد نگـاه قـدما بـه اخـتلاف نسخه های متون فارسی است ، مبحثی که کمتـر بـه آن پرداختـه شـده اسـت و پرسشـهای بی شماری دربارة آن بی پاسخ مانده اند؛ پاسخهایی که بخشی از فرهنگ مغفول مانـدة مـا را نشان می دهند و چه بسا در تصحیح انتقادی امروز به کار آیند. ما در اینجا مواضع انتقادی جامی دربارة اختلاف نسخ لمعات عراقی و بازتاب این تفاوتهـا را در شـرحی کـه بـر آن نوشته ، اشعة اللمعات ، نشان می دهیم و به اختصار دربارة داوری و صحت و سقم نظـرات او بحث می کنیم و در نهایت به جمع بندی آرای او می پردازیم .
Certain studies have been conducted on the great treasure of Persian manuscripts, which seem hardly enough though, compared with the volume of work yet undone. One of the issues calling for urgent investigation is the past generations’ attitude towards variations of Persian manuscripts, a topic scantily dealt with, thus an enormous number of questions have been left unaddressed. Answers to such questions will demonstrate part of our unattended culture, and can most probably be of benefit in today’s critical editing of manuscripts.
Here we plan to show Jami’s stand on the variant manuscripts of Iraqi’s Lama’aat and, then, we will briefly discuss his judgment and the validity or otherwise of his views, summarizing his comments in the end.
خلاصه ماشینی:
"» ما در اینجا بـا سـه ضبط از مصرع نخست مواجهیم : یکی که در دیوان حلاج و ظاهرا به تبعیت آن در چاپ محتشم راه یافته و عروض بیت را «ان فی ذا معجبات » آورده ، دیگر «ان ذامن اعجبات » کـه مـتن مختـار جـامی ، ترکـة اصفهانی در ضوءاللمعات (١٣٥١، ص ٢٤)، بـرزش آبـادی در شـرح لمعـات (١٣٧٩، ص ٢٢٩) نفیسـی (١٣٣٥، ص ٣٤٠)، نوربخش (١٣٥٣، ص ٢١) و خواجوی (١٣٧١، ص ٧٨) است و همـین صـورت بـا تفاوتی مختصر در شرح لمعات نعمت الله ولی نیز آمده است «ان ذامن اعجباتی » (١٣٥٤، ص ٧٣) دیگـر صورت این بیت که ضبط فتوحات مکیه است : «ان هذا من عجوباتی » (عراقی ، ١٣٧٢، ح ٤٨٢) .
جامی پس از توضیحی درباب عبارت بالا افزوده است : در بعضی نسخ این بیت را الحاق کرده اند: آن پادشاه اعظم دربسته بود محکم پوشــید دلــق آدم ناگــاه بردرآمــد (١٣٥٢، ص ١٣٧) این بیت در چاپ نفیسی (عراقی ، ١٣٣٥، ص ٣٥٦) نوربخش به نقـل از ج در حاشـیه (١٣٥٣، ص ٤٤) و در شرح لمعات در متن (نعمت الله ولی ١٣٥٤، ص ١٤١) آمده است ."