چکیده:
در طول تاریخ بشر زنان همواره نقش شایان توجهی در تحولات اجتماعی، سیاسی، و اقتصادی ایفا کردهاند. امروزه با وجود پیشرفتهای همهجانبه در علوم طبیعی و انسانی، در بسیاری از کشورهای در حال توسعه سهم زنان در فعالیتهای اقتصادی و اشتغال پایین است. در مطالعات توسعه، گاه این پرسش مطرح شده که آیا دلیل این مشارکت اندک زنان در این کشورها باورهای سنتی یا دینی است؟ در این مقاله با انتخاب 16 کشور در حال توسعه و توسعهیافتة اسلامی و غیراسلامی با ارائة تحلیلی آماری از وضعیت مشارکت زنان در بازار کار کشورهای بررسیشده، جایگاه زنان در کشورهای مسلمان و غیرمسلمان مقایسه شده است. در نهایت با استفاده از روش تاکسونومی عددی نشان داده شده است که کشورهایی که از نظر وضعیت اشتغال شرایط بهتری را برای زنان فراهم کردهاند از نظر شاخصهای اقتصادی در وضعیت مناسبتری قرار دارند و تفاوتهای دینی در نرخ مشارکت زنان نقش نداشته است.
خلاصه ماشینی:
در ادامه ، با مرور برخی از مطالعات پیشین در زمینة نقش دین در حضور زنان در بـازار کار، با ارائة برخی شاخص های آماری هم چون نرخ مشارکت و میزان توزیع نیروی کار زن در میان بخش های مختلف اقتصادی شـمه ای از وضـعیت زنـان در بـازار کـار کشـورهای منتخب مسلمان و غیرمسلمان در حال توسعه ارائه شده است .
(Omran and Roudi, 1993; Anker, 1995; Zurayk and Saadeh, 1995; Fargues, 2005) برخی وضعیت اشتغال زنان در این کشورها، از جمله نرخ های پایین مشارکت را نتیجـة مستقیم ناشی از ساختارهای مرکزی دیـن مـی داننـد ( ,Lutz ;١٩٨٣ ,Gallagher and Searle 1987; Caldwell, 1986; Clark, Ramsbey and Adler, 1991; Obermeyer, 1992; Anker, ٢٠٠٤ ,Mishra ;٢٠٠١ ,.
اگرچه برخی محققان نگاهی متفاوت بـه ایـن مسـئله دارنـد؛ ایـن گـروه دلیـل اصـلی مشارکت کم تر زنان در بازار کار را شرایط جغرافیـایی ( ;١٩٨٤ ,Ghallab ;١٩٨٣ ,Ferdows ١٩٩٢ ,Ahmed)، تمیز میان آموزه های دینی و رسوم و سنت های محلی اجتماعی ( Carens ١٩٨٨ ,Weeks ;١٩٩٦ ,and Williams)، تفاسیر و درک اشـتباه مفسـران و مراجـع دینـی از حقیقت دین (شـریعتی ، ١٣٥٠ ;٢٠٠٣ ,Saeed ;٢٠٠٢ ,Roy ;١٩٩٧ ,Fadel ;١٩٩٢ ,Obermeyer) و توسعة کم تر اجتماعی و اقتصادی ( ,Ahmed and Ruzicka ;١٩٨١ ,Chamie ;١٩٨٠ ,Lucas ٢٠٠٥ ,Jones ;٢٠٠٢ ,.
برای مثال مالزی و برزیل که در همة سال هـای بررسـی شـده وضـعیت اقتصـادی نس تا خوبی داشته اند و در میان کشورهای منتخب رتبه های ٢ تا ٦ را کسب کرده انـد؛ شاخص جایگاه زنان در بازار کار این کشورها نیز وضعیت مشابهی داشـته اسـت .