چکیده:
ویلیام لئونارد راو، فیلسوف دین معاصر (1931-)، با تأکید بر وجود برخی شرور بیوجه در جهان، کوشید تا روایت تازهای از مسئلۀ قرینهای شر ارائه دهد. در این مقاله سعی ما بر آن است که نخست توصیف دقیق و مستندی از آرای راو ارائه دهیم و سپس به بررسی و نقد دیدگاه او بپردازیم. در مقام توصیف، کوشیدهایم سیر تحول آرای راو با توجه به اشکالات منتقدان و اصلاحات و جرحوتعدیلهای او بهخوبی نشان داده شود. پس از مواجهه با اشکالات منتقدانی چون ریشنباخ، لویز، ویکسترا، و پلنتینگا، راو به بازسازی برهان قرینهای خود برمبنای شر بیوجه پرداخت. در این مقاله علاوهبر توصیف دقیق دیدگاه راو، نشان داده شده است که تلاش او برای انتقال از وجود شرور ظاهرا بیوجه به باور معقول به وجود شرور بیوجه نادرست و ناتمام بوده و از نیافتن توجیه برای برخی شرور نمیتوان به واقعا بیوجهبودن آن دست یافت.
خلاصه ماشینی:
مکي (١٩١٧ـ١٩٨١) اظهار داشت که هيچ گونه ناسازگاري منطقي بين وجود خداي همه توان ، همه دان و خيرخواه محض با وقوع شرور در جهان وجود ندارد؛ چراکه از يک سو رفع شرور اخلاقي ناقض آزادي اراده اي است که خداوند به بندگانش موهبت کرده است و از سوي ديگر تجويز شرور طبيعي نيز مي تواند از اين جهت که مقدمۀ وقوع مصلحتي برتر يا مانع از وقوع شروري به مراتب مهيب تر است موجه باشد.
بهترين شيوه اي که راو مي توانست برگزيند تا ملاک معقوليتي براي صحت مقدمۀ نخست فراهم سازد ذکر مثالي با ارجاع به جهان واقع بود تا نشان دهد خداوند رنج شديدي را براي مخلوقاتش روا مي دارد درحالي که هيچ ضرورت منطقي برايش متصور نيست : فرض کنيد در جنگلي دوردست صاعقه درخت خشکي را شعله ور مي کند و اين امر منجر به آتش سوزي در جنگل مي شود.
لويز لغزش معرفت شناختي را متکي بر اين تعريف مي دانست که : (م ) اگر دليلي به لحاظ اخلاقي وجود داشته باشد که تبيين کند خداي همه توان و داناي مطلق نمي توانسته است از برخي نمونه هاي شر بدون آنکه از آن رهگذر برخي خيرات مهم تر از دست بروند يا برخي شرور به همان ميزان بد يا بدتر تجويز شوند ممانعت کند، آن گاه ما بايد آن دليل را بفهميم [٢٩.
٢ راو در اثر اخير به جاي تقرير کامل برهان و تلاش در جهت تبيين مقدمات تنها به اثبات مقدمۀ نخست در قالب استدلالي استقرايي به شکل زير پرداخت : (P) هيچ وضعيت خيري که ما از آن آگاه باشيم چنان نيست که به لحاظ اخلاقي خداي همه توان و داناي مطلق را در تجويز موارد بامبي و سو توجيه کند.