چکیده:
تحلیل انتخابات عمدتا معطوف به کنشها و رفتار سیاسی احزاب و گروههای سیاسی مطرح در جامعه است و به توصیف و تبیین دال مرکزی جناحهای سیاسی (مثل جناح اصولگرا و اصلاحطلب) و تلاش هر یک از جناحها برای غیریتسازی و طرد جناح رقیب پرداخته میشود، اما در این نوشتار با استفاده از روش اسنادی، جنبه جامعهشناختی موضوع مورد مطالعه قرار میگیرد. منظر جامعهشناختی بر این مبنا استوار است که آنچه توانسته افراد را تشویق کند تا در انتخابات شرکت کرده و رأی دهند، شرایط اجتماعی، محیطی، اقتصادی و فرهنگی افراد رأیدهنده است؛ چراکه بین شرایط اجتماعی افراد و گرایش سیاسی آنان، رابطهای مستقیم وجود دارد. از این رو، نگارنده سعی دارد به رفتار انتخاباتی بدنه جامعه یعنی مردم در نحوه انتخاب و گزینش نمایندگان مجلس شورای اسلامی بپردازد و برای تحلیل این موضوع از سه الگوی جامعهشناسی سیاسی، اقتصاد سیاسی و روانشناسی سیاسی بهره گرفته میشود.
The analysis of elections mainly focuses on the political acts and behaviors of the parties as well as interest groups of a society and describes the central reference of political fractions (for instants reformists or conservatives) that try to defeat the competing political wings. Using documentary method، the paper attempts to study the sociological aspect of the electoral behavior. According to this approach، the inspiring sources of participation in the elections are social، environmental، economic and cultural conditions of the voters; as there exists a direct relationship between the social conditions of the voters and their political orientation. Therefore، the author studies the electoral behavior of the voters for the parliamentary elections in Iran and to this end he enjoys three models of political sociology، political economy and political psychology.
خلاصه ماشینی:
بررسی رفتار رأیدهندگی ایرانیان در انتخابات مجلس شورای اسلامی تاریخ دریافت : ١٣٩٤/٥/١٤ تاریخ پذیرش : ١٣٩٤/٨/٤ 1* رضا صفری شالی چکیده تحلیل انتخابات عمدتا معطوف به کنش ها و رفتار سیاسی احزاب و گروه های سیاسی مطرح در جامعه است و به توصیف و تبیین دال مرکزی جناح های سیاسی (مثل جناح اصول گرا و اصلاح طلب ) و تلاش هر یک از جناح ها برای غیریت سازی و طرد جنـاح رقیـب پرداختـه مـیشـود، امـا در ایـن نوشـتار بـا اسـتفاده از روش اسـنادی، جنبـه جامعه شناختی موضوع مورد مطالعه قرار میگیرد.
از ایـن رو، نگارنده سعی دارد به رفتار انتخابـاتی بدنـه جامعـه یعنـی مـردم در نحـوه انتخـاب و گزینش نمایندگان مجلس شورای اسلامی بپردازد و برای تحلیل ایـن موضـوع از سـه الگوی جامعه شناسی سیاسی، اقتصاد سیاسی و روان شناسی سیاسی بهره گرفته میشود.
در مشارکت سیاسی، مسئله این اسـت کـه چـه عوامـل روان شـناختی ، اقتصـادی، اجتمـاعی، فرهنگی و سیاسی مـردم را بـه شـرکت در انتخابـات برمـیانگیزانـد، امـا در بحـث رفتارشناسـی رأیدهندگان ، اهمیت اساسی و پرسش اصلی این است که چه عاملی باعث میشود رأیدهنـدگان به این تصمیم برسند که به حزب یا شخصی خاصی رأی دهند (١٩٩٧ ,Dummelt).
بـر ایـن اسـاس ، نوشـتار حاضـر درصدد است از منظر نظریه ها و دیدگاه های جامعه شناختی و همچنین بر پایه برخـی داده هـای میدانی و نتایج پیمایش های اجتماعی، به بررسی رفتار انتخاباتی و رأیدهنـدگی جامعـه ایرانـی در انتخابات مجلس شورای اسلامی بپردازد.