چکیده:
ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺟﻬﺎن اﺳﻼم ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧﯽ و ﻃﺒﯿﻌﯽ و ذﺧﺎﯾﺮ اﺳﺘﺮاﺗﮋﯾﮏ و از ﺳﻮﯾﯽ اﺷﺘﺮاک دﯾﻨﯽ، دارای ﻗﺎﺑﻠﯿﺖﻫﺎی ﻓﺮاواﻧﯽ ﺑﺮای ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪن ﺑﻪ ﯾﮏ ﻗﺪرت اﺛﺮ ﮔﺬار در ﻫﻨﺪﺳﻪ ﻗﺪرت ﺟﻬﺎﻧﯽ اﺳﺖ اﻣﺎ ﺑﻪدﻟﯿﻞ ﺑﺮﺧﯽ ﻋﻮاﻣﻞ و زﻣﯿﻨﻪﻫﺎی داﺧﻠﯽ و ﺧﺎرﺟﯽ، دﭼﺎر ﭼﺎﻟﺶﻫﺎی ﺟﺪی اﺳﺖ و ﺗﺎﮐﻨﻮن از اﯾﻦ ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ ﻋﻈﯿﻢ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺎﯾﺴﺘﻪای ﻧﺸﺪه اﺳﺖ. اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺑﺮرﺳﯽ ﭼﺎﻟﺶﻫﺎ و آﺳﯿﺐﻫﺎی دﻧﯿﺎی اﺳﻼم از ﻣﻨﻈﺮ وﺣﺪت اﺳﻼﻣﯽ ﺑﺎ ﺗﮑﯿﻪ ﺑﻪ دﯾﺪﮔﺎهﻫﺎی اﻣﺎم ﺧﻤﯿﻨﯽ ره( ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. در اﯾﻦ راﺳﺘﺎ، روﯾﮑﺮد ﻗﺮآن ﺑﻪ وﺣﺪت، دﯾﺪﮔﺎه اﻣﺎم ﺧﻤﯿﻨﯽ ره( ﭘﯿﺮاﻣﻮن وﺣﺪت، ﻣﻮاﻧﻊ و ﭼﺎﻟﺶﻫﺎی ﻓﺮاروی وﺣﺪت ﺟﻬﺎن اﺳﻼم و روﯾﮑﺮد ﻏﺮب ﭘﯿﺮاﻣﻮن اﺳﻼم ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺑﻪ راﻫﮑﺎرﻫﺎی ﺗﻘﻮﯾﺖ وﺣﺪت در ﺑﯿﻦ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﻧﯿﺰ اﺷﺎره ﺷﺪه اﺳﺖ.
Due to human، natural and strategic resource and religious similarities، Islam world has great capabilities to be turned into an effective power in global power structure. However، due to some internal and external factors، it is encountered with serious challenges and this great potential is not used appropriately unit now. This study attempted to investigate the challenges and barriers to Islam world from Islamic unity aspect. Therefore، Imam Khomeini view regarding Islam world unity، barriers and challenges of Islamic world unity، Iran position in Islam world unit process were evaluated. Also، the solutions of improving unit among Muslims were presented. The study method is the investigation of documents، descriptiveanalytical study of Imam Khomeini works.
خلاصه ماشینی:
در این راستا، رویکرد قرآن به وحدت ، دیدگاه امام خمینی (ره ) پیرامون وحدت ، موانع و چالش های فراروی وحدت جهان اسلام و رویکرد غرب پیرامون اسلام مورد بررسی قرار گرفته و به راهکارهای تقویت وحدت در بین مسلمانان نیز اشاره شده است .
آیـا عوامـل و زمینـه های آن داخلی است یا عوامل خارجی باعث ضعف جهان اسلام شده است ؟ آیـا تمـدن اسـلام همچنـان خفته خواهد ماند یا بیدار خواهد شد؟ آرنولد توین بی، تاریخ نگار معـروف انگلیسـی در کتـاب «تمـدن در بوتـه آزمـایش » معتقـد است :«پان اسلامیسم خوابیده است ، اما اگر مستضعفین جهان بر ضد سلطه غرب شـورش کننـد و تحت یک رهبری قرار گیرند، این خفته بیدار خواهد شد و بانگ این شـورش ممکـن اسـت در برانگیختن روح نظامی اسلامی موثر افتد و اسلام بار دیگر برای ایفای نقش تـاریخی خـود قیـام کند» (ولایتی ، ١٣٨٤ : ٢١٧).
ج ) موانع تحقق وحدت اسلامی ١- دوری از اسلام ناب امام خمینی (ره )، مشکلات جهان اسلام را دور افتادن از اسلام واقعی، عدم توجه بـه تعـالیم قرآن ، رخنه فرهنگ استعماری، زیر نفوذ بودن کشورهای اسـلامی و سـران کشـورهای اسـلامی ، دور افتادن از اسلام و حقایق آن و عمل کردن به اسلام ، عدم تفاهم بین المللی میـان کشـورهای اسلامی، سرسپردگی حکومتای مسلمین و دخالت قدرت های بـزرگ ، ذکـر مـیکننـد، کـه اگـر دولت ها و ملت های اسلامی بتوانند بر مسائل و موانع و مشکلات موجود بر سر راه جهـان اسـلام فایق آیند، آن گاه میتوانند قدرتی بزرگ در جهان به نام جهان اسلام ایجاد کنند و ایـن جهـان ایجاد نمیشـود مگـر از راه وحـدت (عیسـی نیـا، ١٣٨٥: ١٠٦).