چکیده:
«طول امل» یا آرزوی طولانی نوعی بلندپروازی است که آثار زیان باری بر تمام ابعاد زندگی، اعم از مادی و معنوی بر جای می گذارد و سرانجام فراموشی مبدا و معاد را به همراه دارد که مایه هلاکت و نابودی انسان می گردد. به این موضوع در سخنان امام علی علیه السلام فراوان تاکید شده است. به هر روی، انسان آرزوهایی دارد. بدین روی، لازم است آنها را مهار کند تا گرفتار بیماری مهلک «طول امل» نگردد. این نوشتار درصدد بیان راه های پیش گیری از ابتلای به این آفت روانی و درمان آن در صورت ابتلاست. یافته پژوهش مبین آن است که مهار و درمان طول امل طی سه مرحله متوالی صورت می گیرد: در مرحله اول، انسان باید به نگرش صحیح نسبت به خود، جهان پیرامون و خالق یکتا دست یابد. در مرحله دوم، به گزینش و ارزیابی آرزوها اقدام کند و آرزوهای گزینش شده را به اهداف قابل دسترس تبدیل سازد. در مرحله سوم، به برنامه ریزی و تلاش برای رسیدن به اهداف خود مبادرت ورزد و از اتلاف وقت پرهیز کند.
The idea of expectation of drawn-out lives or long wishes is a kind of ambition which has harmful effects on all aspects of life، whether material or spiritual. It makes one forget the Origin and the Hereafter which leads to a fatal outcome of man. Imam Ali (a) strongly emphasizes in his speeches on this issue. Man cannot help having wishes، but he should control them so that he may not suffer from the fatal disease of drawn-out wishes. This paper seeks to shed light on the ways to prevent this psychological disease and the ways to treat it. The findings of the research show that controlling and treating drawn-out wishes go through three successive stages. In the first، man should gain a proper perspective on himself، the world and God. In the second، he should choose the wishes and evaluate them، and then change the selected wishes into attainable goals. In the third، he should embark on making a plan and attempt to achieve the goals without wasting time.
خلاصه ماشینی:
امام علی(، آرزو، امل، شناخت، مهار مقدمه «طول امل» یا آرزوهای طولانی، که امکان تحقق آنها وجود ندارد، یکی از خطرات و موانع بزرگ بر سر راه پیشرفت انسان است؛ زیرا افکار انسان را به خود مشغول کرده، او را از حرکت باز میدارد.
کسانی که خود را با خیالات واهی سرگرم میسازند کمتر به کار و فعالیت توجه میکنند؛ زیرا در انسان مقداری معین از نیروی مغزی و عضلانی وجود دارد که اگر در مسیر آرزوهای نکوهیده و دور و دراز مصرف شود دیگر مجالی برای تلاش، حرکت و تفکر صحیح باقی نمیماند (مطهری، 1377، ص181).
این فرایند طی سه مرحله صورت میگیرد: <H3>مرحلة اول: ایجاد نگرش صحیح</H3> انسان برای مهار آرزوها و به دست آوردن فضایل اخلاقی، باید نسبت به خود، خالق و جهان پیرامون خود، شناخت کافی به دست آورد و هدف از آفرینش خود را بشناسد تا عمر گرانمایه را در راه رسیدن به آرزوهای ناپسند هدر ندهد.
امام علی( در این باره میفرمایند: «من أیقن أنه یفارق الأحباب ویسکن التراب ویواجه الحساب ویستغنی عما خلف ویفتقر إلی ما قدم کان حریا بقصر الأمل وطول العمل»؛ کسی که یقین دارد (به زودی) از دوستان جدا میشود و در زیر خاک مسکن میگزیند و با حساب الهی مواجه میشود و از آنچه بر جای گذاشته بینیاز میگردد و به آنچه از پیش فرستاده محتاج میشود، سزاوار است که آرزو را کوتاه و اعمال صالح را طولانی کند (مجلسی، 1362، ج70، ص167).