چکیده:
کنترل غیراصولی رشد جمعیت در دهههای اخیر، در آیندهای نه چندان دور، کشور ما را با بحران کاهش نسل و کمبود نیروی کار مواجه خواهد کرد. هشدار جدی مقام معظم رهبری «مدظلهالعالی» در مناسبتهای مختلف گواه بر این سخن است. پرسش مطرح در این پژوهش آن است که حکومت اسلامی با چه راهکارهایی میتواند جامعه را از مسئلهی تحدید نسل رهایی بخشد؟ نگارنده بر این عقیده است که حکومت اسلامی ـ که در رأس آن فقیه جامعالشرایط وجود دارد ـ میتواند به فراخور مصلحت و ضرورت، احکام جدیدی بر مسئلهی تکثیر نسل وضع کند؛ اگرچه تبعیت از چنین حکم حکومتی بر آحاد ملت واجب است، ولی در تحقق این هدف، اقدامات فرهنگی و تأمین معیشت مزدوجین است.
Unprincipled control of population growth was occurred in recent decades، not too distant future our country will face a crisis to reduce the generation and labor shortages. Ayatollah Khamenei warning on various occasions is proof of this statement.
The question in this research is that Islamic state in what ways can save society from limiting generation? The author has the opinion that the Islamic government headed by fully qualified jurist، due to appropriate and necessary، imposes new sentences on the issue of proliferation of generation; however، compliance with such a governmental decree is obligatory for all citizens، but in the realization of this objective، cultural practices، supplying couples as well as measures such as promoting the usage culture of rented womb، artificial insemination and the commitment of stipulation is far more efficient than government requirements .
خلاصه ماشینی:
"به رغم اتفاق نظر فقها بر صرف اختیارات حکومتی حاکم اسلامی، در حدود و ثغور این اختیارات اختلاف نظر است؛ برای مثال شهید صدر (ره) در دیدگاه خاص خود معتقد است که حاکم شرع تنها در محدودهی احکام غیرالزامی (منطقه فراغ) با در نظر گرفتن مصلحت میتواند حکم الزامی صادر کند؛ یعنی هر کاری که نص شرعی بر حرمت یا وجوب آن نباشد ولی امر مسلمین میتواند صفت و حکم ثانوی به آن بدهد، پس اگر او از کاری که مباح است، نهی کند آن کار حرام میشود و اگر به آن دستور دهد واجب میشود (صدر، 1357: 348).
به نظر میرسد، چنین حکمی در عمل نتیجهی مناسبی نخواهد داشت، زیرا به تجربه ثابت شده است تعبد و التزام عملی عدهی کثیری از افراد جامعهی اسلامی در مقابل این گونه حکم حکومتی ضعیف بوده و به بهانههای متعدد از انجام آن شانه خالی میکنند؛ به علاوه ورود حکومت و الزامات قانونی در زندگی زناشویی و حریم خصوصی خانواده، نتایج رضایتبخشی به همراه ندارد، زیرا خانواده کانون عواطف و اخلاق است و به زور پلیس و اجبار قانون نمیتوان آنها را به فرزندآوری وادار کرد.
از آنجا که مشهور فقها این روش را تأکید کردهاند (خویی، منهاج الصالحین، ج1، ص429؛ سیستانی، 1410: ج1، ص459؛ موسوی خمینی، 1390: ج2، ص621)؛ پیشنهاد میشود حکومت اسلامی با توجه به نیاز کنونی جامعه برای جلوگیری از کاهش نسل، مقررات لازم را در این خصوص به تصویب برساند و فرهنگ استفاده از رحم جایگزین را میان مزدوجین ترویج کند."