چکیده:
نام مکان، نقش قطعی در هویت بخشی به مکان و افراد ساکن در آن ایفا می کند. معنابخشی به فضا از طریق سازوکارهای متعددی انجام می شود که نام گذاری، تنها یکی از آنهاست. مرز میان نام ها، به مرز میان مکان ها تبدیل می شود؛ در واقع، این نخستین گام برای هویت یابی مکان است که در معنابخشی به زندگی و تعاملات اجتماعی، نقش به سزایی ایفا می نماید. این مقاله، شهر تهران را از منظر نام گذاری، نام مکان ها، مضامین آنها در دوره های قبل و بعد از انقلاب با توجه به تغییرات هویتی صورت گرفته در این دوران، مورد بررسی قرار داده و تلاش شده به نقاط مهم و برجسته این بحث بپردازد. این پژوهش با روش توصیف غنی و با بهره گیری از تکنیک های طبقه بندی و آماره های توصیفی نام محله ها و شهرک های تهران که حدود 500 مورد بوده، گردآوری و مورد تحلیل قرار داده است. نتایج حاکی از آن است که نام های برگرفته از اسامی انسانی ، که دلالت بر تقدس رهبر، قهرمان، فرمانروا، حاکم داشته و نام های که مرکب از واژه «آباد» که می تواند دلالت بر سابقه زندگی روستایی در این مناطق داشته باشد، دارای بیشترین فراوانی هستند. سیاست قدرت حاکم در نام گذاری اماکن در هر دوره و ضرورت توجه مدیریت و برنامه ریزی شهری به دوگانگی زیستی – کالبدی، با توجه به تغییرات پرشتاب تحولات فضای شهری در سال های اخیر از جمله یافته های این پژوهش می باشد.
The name of place plays a clear role in giving identity to the place and people living in it. Giving meaning to the area is determined by various mechanisms one of which is name-giving. Changing the border between names into a border between places; is in fact the first step to the establishment of place identity، which plays an important role in giving identity to life and social interactions. This paper makes a study of Tehran in as far as name-giving and the name of places and their implications are concerned during the periods before and after the Islamic Revolution، and seeks to deal with the main and salient points of this topic. Using a fair description، categorized technics and descriptive statistics، this paper has listed the names of Tehran’s districts and parishes which are nearly 500 and examined them. The results show that the names which are derived from human names indicating leadership sanctity، heroes، ruler and governor and names consisting of the word ‘’Abad’’، which shows the rural nature of these places are very common. Among the findings of this research are the policy of the dominant power in the name-giving of places in every period and the necessity of the attention which the management and civil planning give to biological-skeletal dualism according to the rapid changes of development in urban areas in recent years.
خلاصه ماشینی:
"در این پژوهش، شهر تهران از منظر نام گذاری، نام مکان ها، مضامین آنها و تغییرات شان مورد بررسی قرار می گیرد و تلاش شده است نقاط مهم و برجسته این مطرح شود.
نام گذاری اماکن در تهران کنونی تحت چه مراجع فرهنگی صورت می گیرد؟ مرور ادبیات موضوع زیمل در جامعه شناسی فضا (1903)، از پنج کیفیت بنیادی فضا بحث می کند که به زندگی اجتماعی انسان ساختار می بخشند: ویژگی، مرز، ظرفیت تثبیت محتوای تشکل های اجتماعی، نزدیکی یا فاصله بین دو فرد، سیالیت (امکان حرکت از مکانی به مکانی دیگر).
این گونه نام گذاری ها فقط ذوق و پسند مالکان مکان ها را منعکس می کند که ممکن است از یکی از اعضای خانواده، معمولا فرزند یا همسر، و یا به طورکلی از اسامی یا واژه های مورد علاقه شان برگرفته شده باشد.
نام گذاری دولتی و نام گذاری خصوصی: تقابل یا تعامل دولت ها، نقش مهمی در سیاست مکان سازی و در ایجاد ربط های طبیعی شده بین مکان ها و افراد بازی می کنند؛ زیرا این فرض معمول وجود دارد که همه افراد، باید بخشی از یک ملت باشند و هویت ملی داشته باشند.
اینکه چگونه می توان این روندهای نام گذاری در تهران را در یک نقطه به تعامل رساند، سؤال مهمی است که همچون مدیریت کالبدی شهر، باید مورد توجه برنامه ریزان و انواع گروه ها و انجمن های مردمی قرار گیرد."