چکیده:
ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺣﺎﺿـــﺮ ﺑﺎ ﻫﺪف ﺑﺮرﺳـــﯽ ﻧﻘﺶ ﮔﻔﺘﻤﺎنﻫﺎی ﺣﺎﮐﻢ ﺑﺮ دوﻟﺖﻫﺎی ﭘﺲ از اﻧﻘﻼب اﺳـــﻼﻣﯽ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎی ﺗﻮﺳﻌﻪ اﻗﺘﺼﺎدی اﯾﺮان ﺑﻪ اﻧﺠﺎم رﺳﯿﺪه اﺳﺖ. اﯾﻨﮑﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ اﻗﺘﺼﺎدی در ﺟﻤﻬﻮری اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان ﻣﺘﺎﺛﺮ از ﭼﻪ ﻋﺎﻣﻞ ﯾﺎ ﻋﻮاﻣﻠﯽ ﺑﻮده اﺳـــﺖ؟ و ﻫﺮﯾﮏ از دوﻟﺖﻫﺎی ﺑﻌﺪ از اﻧﻘﻼب در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ ﭼﻪ ﮔﻔﺘﻤﺎﻧﯽ داﺷـﺘﻪ اﻧﺪ ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﺳـﻮال ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺣﺎﺿﺮ را ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽ دﻫﺪ. از ﻧﻈﺮ روش، ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻋﻤﺪه ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﺷــﯿﻮه اﺳــﻨﺎدی و ﺑﻬﺮه ﮔﯿﺮی از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﮑﺘﻮب، ﻣﯽ ﺑﺎﺷــﺪ. اﻟﺒﺘﻪ، اﯾﻦ ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎ و دادهﻫﺎ در درون ﭘﺎره ای از ﻣﻔﺎد و ﻣﻀﺎﻣﯿﻦ روش »ﺗﺤﻠﯿﻞ ﮔﻔﺘﻤﺎن« ﮔﻨﺠﺎﻧﯿﺪه ﺷﺪه، ﭘﺮداﺧﺘﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺷﺪه اﻧﺪ.
The present study aimed at investigating the role of the discourse of the governments after the Islamic Revolution in Iran's economic development program. That economic development in the Islamic Republic of Iran has been influenced by different elements including the nature of Governmental discourse after the revolution. Thus the main question in this essay is to evaluate the effect of each governmental discourse on developmental process in Iran after Revolution. The method of this research is mainly based on observation with reference to some written sources. Then، the findings and data in some of the provisions and implications of discourse analysis has been incorporated، discussed and analyzed.
خلاصه ماشینی:
اینکه توسعه اقتصادی در جمهوری اسلامی ایران متاثر از چه عامل یا عواملی بوده اســـت ؟ و هریک از دولت های بعد از انقلاب در این زمینه چه گفتمانی داشـته اند مهمترین سـوال تحقیق حاضر را تشکیل می دهد.
بـه ســـخن دیگر دولـت رانتیر، دولتی اســـت کـه دارای این ویژگیهاسـت : ١- هر کشـور که ٤٢ درصـد یا بیشـتر از درآمدش از رانت بیرونی باشـد؛ ٢- این رانت ها از بیرون کشور به دست آید و به سخن دیگر، هیچ گونه پیوندی با فرایندهای تولیدی در اقتصاد داخلی کشور نداشته باشد؛ ٣- در یک دولت رانتیر تنها درصد اندکی از نیروی کار درگیر تولید رانت و بزرگ ترین بخش جامعه دریافت کننده یا توزیع کننده رانت است .
گفتار دوم : دولت ، گفتمان و توسعه اقتصادی در دوره جمهوری اسلامی بر مبنای قانون اسـاسـی، شـاکله کلی اقتصـاد جمهوری اسـلامی ایران در قالب فعالیت سـه بخش دولتی، خصـوصـی و تعاونی تعریف شـده است ، اما آنچه طی سال های گذشته بیش از هر چیز دیگری بر اقتصــاد ایران حاکم بوده ، بســط و گســترش فعالیت بخش دولتی، ســیطره این بخش بر اقتصــاد کشــور و تضــعیف بخش های خصــوصــی و تعاونی اســت (ابراهیمی و مومنی، ١٣٨٣).