چکیده:
از زمان تشکیل دولت ملی در ایران همواره یکی از دغدغه های فکری نظام های سیاسی کشور تهدیداتی
بوده که از حوزه قفقاز جنوبی، دریای خزر و آسیای مرکزی علیه حاکمیت و تمامیت ارضی ایران صورت
گرفته است. در این میان آذربایجان به خاطر موقعیت ژئوپلیتیک خاصش از اهمیت بیشتری برخوردار
بوده است. غفلت جمهوری اسلامی ایران از روند های جاری در این منطقه که از سوی کشورهای فرا
منطقه ای به خصوص آمریکا صورت می گیرد می تواند تاثیرات منفی ای را برای امنیت ملی ایران در پی
داشته باشد که با حضور نظامی آمریکا در همسایه هم مرز ایران این خطر چند برابر می شود. اهمیت
تحقیق حاضر آن است که با توجه به حضور نظامی آمریکا در قفقاز جنوبی و به خصوص در آذربایجان و
در نزدیکی مرزهای جمهوری اسلامی ایران به بررسی تهدیداتی که این حضور برای امنیت ملی ایران
می تواند داشته باشد، می پردازد. فرضیه ای که برای پژوهش حاضر در نظر گرفته شده است این است
که حضور نظامی ایالات متحده آمریکا در جمهوری آذربایجان تاثیر منفی بر جمهوری اسلامی ایران
دارد و امنیت جمهوری اسلامی ایران را از تمام ابعاد تهدید می کند.
خلاصه ماشینی:
. فصلنامه مطالعات سیاسی سال هفتم ، شماره ٢٧، بهار ١٣٩٤ صفحات: ١٣٨-١٠٩ تاریخ دریافت : ١٣٩٣/٨/٥ ؛ تاریخ پذیرش نهایی: ١٣٩٣/١٠/٢٠ حضور نظامی آمریکا در جمهوری آذربایجان و تأثیر آن بر امنیت ملی ایران دکتر افشین متقی * / عارف بیژن **/ سجاد نجفی *** چکیده از زمان تشکیل دولت ملی در ایران همواره یکی از دغدغه های فکری نظامهای سیاسی کشور تهدیداتی بوده که از حوزه قفقاز جنوبی، دریای خزر و آسیای مرکزی علیه حاکمیت و تمامیت ارضی ایران صورت گرفته است .
در این میان حضور نظامی آمریکا در منطقه قفقاز جنوبی به خصوص جمهوری آذربایجان تهدیدات زیادی را برای امنیت ایران ایجاد کرده است که به کمک متحدان منطقه ای خود مانند عربستان سعودی، ترکیه ، اسرائیل و پاکستان سعی در حذف ایران و یا محدود سازی نقش و حضور آن در منطقه دارد.
در صورت عبور خطوط لوله ، کشورهای منطقه به ایران وابسته میشوند، در غیر این صورت، باعث تقویت رقبای منطقه ای ما، که آنها نیز زمینه حضور رقبای منطقه ای را فراهم خواهند کرد(آذربایجان خارج ازسیکل روسیه و ایران در منطقه تقویت خواهد شد) با توجه به روابط این کشور با ترکیه ، آمریکا و اسرائیل ، زمینه حضور آنها را در مرزهای شمالی فراهم آورده است که تهدیدی برای امنیت ملی ایران است (رنجبر،١٣٧٨ :١٠٧).
برای مثال عدم پذیرفته شدن ایران در گروه مینسک سازمان امنیت و همکاری اروپا که به عنوان بازیگر اصلی در زمینه ی حل و فصل مناقشه قره باغ فعالیت مینماید و عضویت آمریکا در این گروه که در تقابل با سیاست های امنیتی ملی ایران قرار دارد، نشان از عدم تمایل آمریکا به حضور ایران در مجموعه امنیت منطقه قفقاز و آذربایجان است .