چکیده:
هدف این پژوهش بررسی جایگاه سعدی و میزان تاثیرگذاری او بر افکار و آثار روشنفکران عصر مشروطه با تاکید بر اندیشههای میرزا آقاخان کرمانی میباشد. روشنفکری که به دلیل داشتن نگرشی واقع بینانهتر در میان هم عصرانش، رویکردی متفاوت نسبت به سعدی اتخاذ مینماید. اهمیت بررسی این موضوع در عصر مشروطه، به این دلیل است که دراین دوره، روشنفکران جامعه، علاوه بر ارائه نقدهای سیاسی و اجتماعی، برای نخستین بار با رویکردی تجددگرایانه به مطرح کردن نقدهای ادبی نیز میپردازند. این پژوهش در قالب تاریخی و به روش توصیفی- تحلیلی گردآوری شده است. این مقاله به بررسی میزان تاثیرپذیری میرزا آقاخان کرمانی از اندیشههای سعدی میپردازد و تقلید او از کتاب گلستان، در نگارش رساله رضوان را نشان میدهد.
The purpose of this research is reviewing of Sa'adi's place and the extent of his influence on thoughts and the works of intellectual constitutional era with emphasis on the ideas of MirzaAqa Khan Kermani. Intellectualism that due to the more realistic attitude among contemporaries takes a different approach to study about Sa'adi. The importance of addressing this issue in the constitutional era، the reason is that in this era، intellectuals in addition to political and social criticism، for the first time via a modernizing approach also try to discussing on literary criticism. This study has been collected based on the historical evidences and descriptive - analytical method. This paper examines the influence of MirzaAqa Khan Kermani on Saadi's ideas، and show its imitation of Golestan book in writing Rezvan thesis (Resale Rezvan).
خلاصه ماشینی:
در بررسی جایگـاه شـاعران کلاسـیک ایـران و نقـش آن شـاعران در افکـار و اندیشـه هـای روشنفکران عصر مشروطه و پیشگامان نقد ادبی به صورت عـام و نقـش سـعدی در افکـار میـرزا آقاخان کرمانی به صورت خاص سوال هایی را میتوان مطرح نمود که عبارت اند از این که سعدی از چه جایگاهی در افکار اندیشه نگاران جریان مشروطه برخوردار اسـت ؟ دیـد روشـنفکرانی ماننـد میرزا آقاخان کرمانی نسبت به سعدی، دیدی جدال گونه است یا تفاهم گرا؟ سـؤال مهـم و اساسـی دیگر نیز میزان تأثیرپذیری میرزا آقاخان کرمانی از اندیشه های سـعدی اسـت و ایـن کـه در ایـن تأثیرپذیری، توجه میرزا آقا خان کرمانی بیشتر به کدام اثر از سعدی میباشد؟ هدف این پژوهش ، بررسی جایگاه و میزان تأثیرگذاری سعدی بر افکار میرزا آقا خـان کرمـانی میباشد.
در میان شاعران کلاسیک ، تنها فردوسی بود که از مورد نقد ادبی روشنفکران مشروطه قرار نگرفت که دلیل آن رویکرد ملـی گرایانـه ای اسـت کـه کسـانی چـون آخوندزاده و کرمانی نسبت به ، احساسات ملی گرایانه ،١ حماسه هـای ایرانـی، اسـطوره هـای ملـی و روایات بومی در قالب نگرش عرب ستیزانه ٢ داشتند.
١٤ در این تقلیـد، همان طور که سعدی در گلستان قالب مألوف را میشکند و طول و بافت حکایت هـا را بـه فراخـور موضوعش بلند و کوتاه میکند،١٥ کرمانی نیز اسلوب سعدی را به کار میگیرد و بافت سـخنانش را با فراخور موضوع و اوضاع اجتماعی ایران عصر مشروطه ، تحلیل میکند.