چکیده:
قصه در تاریخ فرهنگ بشری به مثابه وجودی حاضر و غایب است و تقریبا همه ادیان و کیش های توحیدی و غیرتوحیدی در کتاب های مقدس خویش از آن برای ابلاغ پیام و آموزه های خود بهره جسته اند تا آن جا که میتوان قرآن کریم ، معجزة جاویدان دین اسلام را، «قصه گویی» اعصار خواند. قرآن به دلیل تنوع مخاطبان از قالب قصه به ویژه قصه های پیامبران برای تقویت باورهای دینی و الگوسازی و معرفی اسوه و آشنایی مسلمانان با سنت های اسلامی و تربیت و ترغیب آنان به تدبر و مشاهدة آیات الهی و جلوه های متکثر آفرینش و عبرت آموزی، غایت بهره را میبرد. قصه یکی از ابزارهای مهم برای ابلاغ دعوت به وحدانیت خدا از طریق تصویر احوال و انبیای پیشین و جلوه های روز قیامت و بهشت و دوزخ است . بن مایه اصلی قرآن و قصه های پیامبران آن ، تقابل خیر و شر یا به عبارت دیگر، دیالکتیک بخردی و نابخردی است . در این مقال بر آن هستیم که این بن مایه یا استعارة مفهومی را در قصه های قرآن واکاویم ؛ لذا ابتدا واژة ظلم را از نظر لغوی در قرآن بررسی میکنیم و آنگاه جلوه های مختلف این فراروایت را در آن تبیین خواهیم کرد.
خلاصه ماشینی:
تقابل بخردی (خیر) و نابخردی (شر)، بن مایۀ بنیادی قصه های پیامبران در قرآن 1 غلامعلی فلاح دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی (از ص ٧٧ تا ٩٥) تاریخ دریافت مقاله : ١٣٩٤/٩/٢، تاریخ پذیرش مقاله : ١٣٩٤/١٢/٢٢ إن الشرک لظلم عظیم ( لقمان : ١٣) ست قرآن حال های انبیاء ماهیان بحر پاک کبریا مولوی چکیده قصه در تاریخ فرهنگ بشری به مثابۀ وجودی حاضر و غایب است و تقریبا همۀ ادیان و کیش های توحیدی و غیرتوحیدی در کتاب های مقدس خویش از آن برای ابلاغ پیام و آموزه های خود بهره جسته اند تا آن جا که میتوان قرآن کریم ، معجزة جاویدان دین اسلام را، «قصه گویی» اعصار خواند.
ستم قوم ثمود ـ صالح (ع ) جامعۀ ثمود، به طور کلی جامعه ای ستمگر بود و اگر گروه اندکی افراد خوب در آن یافت می شد، در میان آن جماعت ستمگر غالب ، گم بودند و مورد ستم و بهره کشی قرارمیگرفتند و حقوق و کرامت انسانی آنان رعایت نمی شد؛ از این رو بود که خداوند صالح (ع ) را به مثابۀ مصلح اجتماعی برای آن قبیله فرستاد تا گروه ستمگران را سرکوب کند و حقوق انسان ها را به خودشان بازگرداند؛ جز آن دسته که در برابر رسالت آسمانی او مقاومت کردند و به تکذیب وی برخاستند.
آنان همانند قوم عاد به قدرت مادی خود مغرور شدند؛ لذا خداوند آنان را نابود کرد، اما پیش از نابودکردنشان در همین دنیا آنان را عذاب کرد؛ چنان که در قرآن آمده است : «فعقروها فقال تمتعوا فی دارکم ثلاثۀ أیام ذلک وعد غیر مکذوب »؛ یعنی: «پس ماده شتر را پی کردند.