چکیده:
رجعت، به معنای بازگشت جمعی از انسان ها به دنیا پس از مرگ و پیش از قیامت، یکی از آموزه های اعتقادی شیعه است که با مهدویت، حوادث آخرالزمان، ظهور قائم و قیام او پیوندی ناگسستنی دارد. دانشمندان شیعه برای اثبات این آموزه دلایل معتبری اقامه کرده اند که یکی از آنها، آیه 83 سوره نمل است. این آیه با توجه به روایات اهل بیت^، بر محشور شدن عده ای از افراد در دنیا دلالت دارد. مفسران و علمای شیعه، با کمک روایات و اجماع امامیه این آیه را بر رجعت تفسیر می کنند، اما مفسران اهل سنت، آیه مذکور را دلیل برپایی قیامت و حشر همگانی دانسته اند. بر اساس آیات دیگر قرآن در قیامت کبری همه انسان ها محشور می شوند. بنابر این روزی که همه خلائق محشور می-شوند، غیر از آن روزی است که گروهی محشور می گردند.
خلاصه ماشینی:
"شریف لاهیجی (م1097 ق) شریف لاهیجی در تفسیر آیه میگوید: این آیه در باب رجعت است؛ زیرا که «نحشر من کل أمة فوجا» دلالت دارد بر اینکه بعضی را حشر میکنند و بعضی را نمیکنند و در قیامت همه را حشر میکنند، چنانکه حق تعالی فرموده «و حشرناهم فلم نغادر منهم أحدا»؛ یعنی محشور میگردانیم آنها را و یکی از آنها را ترک نمیکنیم؛ و در حدیث نیز این چنین واقعشده و در احادیث فراوان است که پیش از قیامت در زمان حضرت قائم× جمعی از نیکان بسیار نیک و بدان بسیار بد را به دنیا برمیگردانند نیکان را برای آن که تا دیدههای ایشان از رؤیت دولت ائمه خود روشن گردد و بعضی از اجر نیکیهای ایشان در دنیا به ایشان برسد و بدان را از برای آن که آزار بکشند و آن دولتی را که نمیخواستند که به اهلبیت^ برسد اضعاف مضاعف آن را در دست ایشان ببینند و نیکان از ایشان انتقام کشند و اما سایر مردم در قبرها بمانند تا روز قیامت و بدانجا محشور گردند و بر عاقل پوشیده نیست که این امری ممکن است و متعلق قدرت الهی میتواند واقع شود بلکه حق سبحانه و تعالی این معنا را در امم ماضیه به عمل آورده چنانکه قصه عزیر و غیر آن در قرآن مندرج است حکایت از آن مینماید و به صحت رسیده از حضرت رسالتپناه| که هر چه در بنی اسرائیل به عمل آمده زود باشد که در امت من به عمل آید."