چکیده:
هدف این پژوهش،بررسی سبکهای اسنادی دانشجویان ورزشکار و غیر ورزشکار در رویارویی با موفقیت و شکست هنگام اجرای تکلیف شناختی بود.به همین منظور،30 دانشجوی ورزشکار و 30 دانشجوی غیر ورزشکار به صورت گزینشی و نمونه گیری سیستماتیک انتخاب شدند.هر یک از گروها مجددا به صورت تصادفی به دو گروه تقسیم و در یک طرح نیمه تجربی پس آزمون سازماندهی شدند.تمام گروهها،تکلیف شناختی جورچینی پازل تصویری را اجرا کردند.برای گروههای شکست،امکان چیدن کامل پازل به دلیل تعویض برخی قطعات آن وجود نداشت.سپس آزمودنیها پرسشنامهء اسنادهای سببی گرینگون-راین(2000)را پر کردند.اطلاعات حاصل برای تعیین ابعاد سه گانهء مرکز کنترل پایداری و عمومیت،با استفاده از آزمون واریانس عاملی تحلیل و بررسی شدند.بر اساس نتایج تحقیق،افراد ورزشکار در رویارویی با شکست در زمینههای غیر ورزشی نیز دارای اسنادهای دورنی و ناپایدارتری بودند و احتمال موفقیت در آینده را غیر ممکن نمیدانستند.بیشترین دلایل ارائه شدهء گروه ورزشکار غیر موفق به عاملهای درونی و ناپایدار از جمله تلاش مربوط میشدند.گروه غیر ورزشکار ناموفق،علت عملکرد خود را به عاملهای بیرونی و پایدار نسبت دادند. نهایتا،نتایج نشان میدهند که شرکت در فعالیتهای ورزشی،سبب نوعی دید خوش بینانه به وقایع و امور غیر ورزشی میشوند و اسنادهای فرد در قبال موفقیت و شکست در امور اجرایی برای بهبود عملکرد در آینده هستند.
خلاصه ماشینی:
"نتایج نشان دادند که رابطهء بین انتظارات خودکارآمد و اسنادهای تحت تأثیر ادراکات فرد مبنی بر موفقیت یا شکست در عملکرد و موفقیت،موجب ارتباط مثبت این عاملها میشود و شکست،این رابطه را به همبستگی منفی سوق میدهد(4).
نتایج این تحقیق،از یافتههای محققانی چون آلدن3(1986)،دن بوئر4،هاسپرز5(1991)مبنی بر ارتباط میان تأثیر موفقیت و شکست در ثبات اسنادها و انتظارات خود-کارآمد حمایت میکنند که در زمینهء تکالیف غیر ورزشی هستند(6).
این محققان با بررسی آثار موفقیت و شکست بر پاسخهای عاطفی و اسنادها متوجه میشوند،آن دسته از آزمودنیها که با انتظارات عملکرد پایین به نتایج موفقیت آمیزی که دست یافته بودند،عواطف مثبتی را نشان دادند و اسنادهای ایشان پایدارتر بود.
4. بررسی دلایل ارائه شده از گروههای آزمودنی بر اساس الگوی وینر نشان داد،73%از گروه ورزشکاران موفق عامل موفقیت خود را درونی، ناپایدار و قابل کنترل میدانستند در صورتی که در گروه غیر ورزشکاران موفق،این میزان فقط 46% جدول 2.
توزیع اسنادهای سببی گروههای آزمودنی بر اساس الگوی وینر بود و حدود 53%از آزمودنیهای این گروه موفقیت خود را به عاملهای بیرونی،ناپایدار و غیر قابل کنترل نسبت داده بودند.
افراد ورزشکار،برای موفقیت خود در زمینههای غیر ورزشی نیز شیوههای اسنادی درونی و پایداری ارائه میدهند که از احساس شایستگی و اعتماد به نفس ایشان در عملکرد ناشی میشود و موفقیت خود را مرهون عاملهای خارجی و ناپایدار نمیدانند.
گروه ورزشکاران ناموفق نیز برخلاف ناکامی در تکلیف حاضر،عامل شکست خود را درونی،ناپایدار و قابل کنترل دانستند و امکان موفقیت خود را در آینده با تغییر رفتار ممکن میدانند و از نظر عاطفی و هیجانی دچار کاهش عزت نفس یا عواطف منفی نشدند که این نتایج،با یافتههای کوهن و فیلیپس(1976)مطابق دارد."