چکیده:
توضیح استاد مجتبی مینوی دربارة بیتی از شاهنامه: «دلیر جوان سر به گفتار پیر/ بداد و ببود این سخن دلپذیر» و به تبع ایشان برداشت بسیاری از شارحان داستان رستم و سهراب، دقیق و قانعکننده به نظر نمیرسد. مینوی در این بیت «سر بداد» را به مفهوم «پذیرفت» گرفته است در حالیکه به نظر میرسد این ترکیب به مفهوم «سر به باد داد» یا «سر از دست داد» باشد. در گفتار زیر این نظر بررسی و نتیجهگیری میشود.
خلاصه ماشینی:
فریب مرگ چکیده توضیح استاد مجتبی مینوی دربارة بیتی از شاهنامه: «دلیر جوان سر به گفتار پیر/ بداد و ببود این سخن دلپذیر» و به تبع ایشان برداشت بسیاری از شارحان داستان رستم و سهراب، دقیق و قانعکننده به نظر نمیرسد.
به این عبارت نپرداختهاند و از آنجا که توضیحات بعضی دیگر چون غیاث اللغات و آنندراج در این باره عینا در لغتنامة دهخدا نقل شده، صرفا به آنچه در این فرهنگ ذیل این عبارت آمده است، اشاره میشود: لغتنامة دهخدا «سر دادن» را مصدر مرکب قلمداد کرده و چند معنی برای آن ذکر نموده است از جمله: «جان فدا کردن» و «جان را تسلیم کردن».
در غمنامة رستم و سهراب نیز در شرح این بیت آمده است: «یعنی سهراب گفتار پیر (رستم) را پذیرفت و این سخن (سخن رستم) وی را دلپذیر آمد، «سر به گفتار پیر بداد» ایهام دارد به «جان خود را از دست دادن» و اشارهای است به سرانجام داستان» (شعار، ۱۳۶۳: ۱۵۱).
» (یاحقی، ۱۳۶۸: ۱۴۶- ۱۴۵) منصور رستگار فسائی نیز کم و بیش همین مفهوم را بیان میکند: «سر به گفتار پیر بداد: سهراب جوان این سخن رستم را پذیرفت.
» (رستگارفسائی،۱۳۷۳: ۱۹۹) در کتاب رستم و سهراب که به شرح، نقد و تحلیل داستان از دیدگاه اساطیری، داستانی، زیباشناختی و واژگان داستان پرداخته است نیز به همین برداشت برمیخوریم: «سر به گفتار پیر بداد، ایهام دارد ۱) گفتارش را پذیرفت.