چکیده:
در طول چند دهه گذشته نوسازی اثرات غیر قابل انکاری بر رخساره زندگی اجتماعی انسان از جمله خانواده و ازدواج گذاشته است. با توجه به ماهیت متفاوت اجتماعات انسانی، انتظار نمیرود که تغییرات در همه جوامع به طرز یکسانی ظاهر شده باشد. هدف از این مقاله بررسی و تبیین شکاف در رفتار و نگرش زنان در خصوص الگوی همسرگزینی در بستر اقتصادی ـ اجتماعی و فرهنگی شهر کوهدشت است. ساکنان این منطقه از نظر ترکیب قومی و فرهنگی لر و لک هستند. فقر مطالعات در زمینه الگوهای همسرگزینی در میان زنان این گروه قومی ضرورت این مطالعه را اجتنابناپذیر میسازد. دادهها حاصل پیمایشی است که در فروردین 1392 بر نمونهای بالغ بر 395 زن دستکم یکبار ازدواج کرده ساکن در خانوارهای معمولی شهر کوهدشت انجام شد. روش نمونهگیری ترکیبی از روشهای خوشهای چند مرحلهای، تصادفی و تصادفی سیستماتیک است. نتایج نشان میدهد که نگرش بیش از نیمی از زنان، متفاوت از تجربه آنها در خصوص انتخاب همسر است. بر پایه این بررسی، پایگاه اقتصادی ـ اجتماعی زنان، وضعیت اشتغال، سن ازدواج، پایبندی به ارزشهای خانواده بزرگ و استقلال زنان، بیشترین تاثیر را در تبیین شکاف در رفتار و نگرش زنان نسبت به الگوی انتخاب همسر دارند. نتایج بیانگر این واقعیت است که ترکیبی از مشخصههای اقتصادی ـ اجتماعی، جمعیتی و عوامل و زمینههای قومی ـ فرهنگی تبیین بهتری از شکاف در رفتار و نگرش زنان نسبت به الگوهای همسرگزینی به دست میدهد.
خلاصه ماشینی:
"بنابراین، این تحقیق در پی پاسخ به پرسشهای زیر است: 1) زنان جامعه مورد بررسی چگونه همسر انتخاب میکنند؟ 2) آیا نگرش زنان نسبت به الگوی انتخاب همسر توسط دخترانشان متفاوت از تجربه همسرگزینی آنهاست؟ میزان تفاوت در رفتار و نگرش آنها در مورد الگوی همسرگزینی چقدر است؟ 3) با کنترل تأثیر عوامل فرهنگی (ارزشهای مذهبی، نگرش نسبت به برابری جنسیتی، پایبندی به ارزشهای خانواده بزرگ، نگرش فرامادی نسبت به ازدواج و استقلال زنان) نقش مشخصههای اقتصادی ـ اجتماعی و جمعیتی در تبیین شکاف در رفتار و نگرش زنان نسبت به نحوه انتخاب همسر چگونه است؟ پیشینه تجربی تحقیق عسگری ندوشن و همکاران (1388: 18-16) تفاوتها و تغییرات بین نسلی در ارزشها و نگرشهای مرتبط با ازدواج و تشکیل خانواده را بین دو نسل مادران و دختران مقایسه و تحلیل کردند.
بهطور کلی نتایج تحلیل رگرسیونی نشان میدهد که احتمال شکاف در رفتار و نگرشهای ازدواجی زنان در بعد همسرگزینی در میان زنانی بیشتر است که شاغلاند، پایگاه اقتصادی ـ اجتماعی بالاتری دارند، در سنین بالا ازدواج کردهاند، پایبندی بیشتری به ارزشهای خانواده بزرگ دارند و از استقلال بیشتری برخوردارند.
در نتیجه این پرسش را مطرح کردیم که در صورت کنترل تأثیر عوامل قومی ـ فرهنگی، نقش مشخصههای اقتصادی ـ اجتماعی و جمعیتی در شکاف میان رفتار و نگرش زنان نسبت به الگوهای همسرگزینی چگونه خواهد بود؟ در جستجوی پاسخ به این پرسش، نمونهای بالغ بر 395 نفر از زنان 49-15 ساله دستکم یکبار ازدواج کرده ساکن در خانوارهای معمولی شهر کوهدشت را با استفاده از روشهای خوشهای چندمرحلهای، تصادفی و تصادفی سیستماتیک به عنوان نمونه انتخاب و از طریق پرسشنامه ساختیافته اطلاعات مورد نیاز گردآوری شد."