چکیده:
امروزه شهرسازی مردانه و محیط های نامطلوب شهری سبب شده است که بهره مندی زنان از فضاهای عمومی شهری کاهش یابد و نوعی از بی عدالتی در جامعه حاکم شود. این پژوهش به منظور بررسی عملکرد بوستان زنان در ارتقای عدالت جنسیتی در شهرها، به صورت موردی در بوستان مادر پارک آزادگان واقع در منطقه 15 شهر تهران انجام شده است. نتایج این پژوهش شهری ـ راه بردی بر پایه روش تحقیق ارزیابی و هم بستگی نشان می دهد که دسترسی، آزادی حضور، و امنیت از دید زنان مهم ترین شاخص های دست یابی به عدالت جنسیتی است و میان این شاخص ها و عملکرد بوستان زنان در دست یابی به عدالت جنسیتی رابطه معنادار وجود دارد. بنابراین احداث و توسعه بوستان های زنان به سبب ایجاد بستری مناسب برای گذران اوقات فراغت و محیط هایی سرزنده و فعال در افزایش حضور انتخابی زنان در فضاهای شهری و برقراری تعاملات اجتماعی آنان موثر است و به این دلیل افزایش سهم زنان از فضاهای شهری راه کاری عملی برای دست یابی به عدالت جنسیتی در کشورهای اسلامی به شمار می رود.
Today، manly and masculine urbanism and unfavourable urban environments have made women have less access to public urban spaces which consequently leads to a sort of injustice in society regarding this issue. This research sheds light on the function of Mother Garden in Azadegan Park situated in district 15 of Tehran. The results of this urban-applied research، devised by evaluation and correlation، reveal that accessibility، freedom of presence، and security from women perspective are of the most important indices of achievement of gender-based justice and fairness. There is also ameaningful relationship between these indices and the function of this garden in achieving gender-based justice. Therefore،construction and development of women gardens can set the ground for the creation of an appropriate context for women leisure activities. Simultaneously، fresh and active environments can pave the way for the optional presence of women in urban spaces along with their social interactions.Consequently، increasingwomen share of urban spaces is a practical solution for the problem of gender-based justice in the Islamic countries
خلاصه ماشینی:
ارزیابی عملکرد بوستانهای زنان در ارتقای عدالت جنسیتی در شهرهای اسلامی نمونة موردی بوستان مادر آزادگان، منطقة 15 شهر تهران مریم برومند سولماز رضایی * چکیده امروزه شهرسازی مردانه و محیطهای نامطلوب شهری سبب شده است که بهرهمندی زنان از فضاهای عمومی شهری کاهش یابد و نوعی از بیعدالتی در جامعه حاکم شود.
این پژوهش بهمنظور بررسی عملکرد بوستان زنان در ارتقای عدالت جنسیتی در شهرها، بهصورت موردی در بوستان مادر پارک آزادگان واقع در منطقة 15 شهر تهران انجام شده است.
نتایج این پژوهش شهری ـ راهبردی بر پایة روش تحقیق ارزیابی و همبستگی نشان میدهد که دسترسی، آزادی حضور، و امنیت از دید زنان مهمترین شاخصهای دستیابی به عدالت جنسیتی است و میان این شاخصها و عملکرد بوستان زنان در دستیابی به عدالت جنسیتی رابطة معنادار وجود دارد.
بر اساس ترکیب نتایج تحقیق و ایدههایی که دربارة استفاده و طراحی فضاهای عمومی انجام شده است، کار و همکاران اظهار میدارند که افزون بر معنادار بودن (اجازه دادن به مردم دربارة برقراری ارتباطات قوی میان مکان زندگی خصوصی خود و فضای بزرگتر) و دموکراتیک بودن (حفظ حقوق همة استفادهکنندگان و در دسترس بودن فضا برای همة گروهها و فراهم کردن آزادی در عمل)، فضاهای شهری ما باید پاسخگو هم باشند؛ بدین معنا که طراحی و مدیریت شوند تا نیازهای استفادهکنندگان را برطرف کنند.
در این میان و با توجه به شرایط موجود حاکم بر جامعه بهنظر میرسد ایجاد فضاهای شهری مانند بوستانهای زنان بتواند با فراهم کردن بستری برای حضور آنان به برقراری نوعی از عدالت جنسیتی در شهرهای اسلامی منجر شود.