چکیده:
وضــعیت ادبــی اســتان کهگیلویــه و بویراحمــد بــه دلیــل دوری از مرکــز و محرومیت های اقتصادی و محدودیت های سیاسی و اجتماعی تاکنون آنچنان کـه شایسته است ، بررسی و تحلیل نشده است . در ایـن مقالـه تـلاش شـده تـا ابتـدا وضعیت سیاسی و اجتماعی این استان از عصر صفویه تاکنون معرفی شود، سپس تاریخ ادبی این بخش از ایـران بررسـی گـردد. از ایـن رهگـذر، زنـدگی برخـی از شاعران مطرح متقدم و متاخر در این مقطع زمانی و موقعیت مکانی بررسی شـد. در ایــن میــان دو شــاعر در دو دوره متفــاوت بــه لحــاظ شــهرت و تاثیرگــذاری توانسته اند خود را فراتر از دیگران معرفی کنند. اولی «میرزا شـوقی »، شـاعر عهـد ناصری است که به دلیل پرداختن به مضامین مورد توجه مردم، مانند واقعه کربلا و مدح حضرت رسول (ص )، ائمة هدی (ع) و همچنین سرودن اشعار خود بـه گـویش مردم کهگیلویه و بهبهان، توانست حضور خود را در اذهان مـردم ایـن سـامان تـا نسل های بعد تضمین کند. در میان معاصران نیز حسین پناهی توانست در سطح ملی خود را مطرح کند. «حسین پناهی » که بـازیگر و کـارگردان تئـاتر، سـینما و تلویزیون نیز بود، توانست ضمن انتشار اشعار، خود را در میان مخاطبان داخـل و خارج کشور نیز مطرح کند.
Due to being away far from the capital of Iran as well as its economic deprivation and sociopolitical limitations، the literary status of Kohgilooye and Boyer Ahmad has not yet been analyzed in a proper way. This article، first introduces the social and political status of this province since Safavid era. Then، the literary history of this part of Iran will be studied. In doing so، biography of some of the late and recent famous poets have been studied in this location and during this time section. Among them، two poets from two different eras seem to be more famous and influential comparing to the others.The first poet is Mirza Showghy from Naseri era. Through expressing publicly accepted religious concepts including the event of Karbala، praising the holy prophet of Islam and the leading Imams as well as writing his poems in the dialect of Kohgilooye and Behbahan، he could perpetuate his influence on the people’s minds of that era، as well as the next generations. Amongst the contemporary poets، Hossein Panahi has been recognized as a national figure. He was a cinema، theatre، and TV actor and director. By publishing his poems، he could be recognized by different audiences inside and outside of Iran.
خلاصه ماشینی:
اولی «میرزا شـوقی »، شـاعر عهـد ناصری است که به دلیل پرداختن به مضامین مورد توجه مردم، مانند واقعه کربلا و مدح حضرت رسول (ص )، ائمة هدی (ع) و همچنین سرودن اشعار خود بـه گـویش مردم کهگیلویه و بهبهان، توانست حضور خود را در اذهان مـردم ایـن سـامان تـا نسل های بعد تضمین کند.
مروری بر پیشینة پژوهش از آنجایی که این استان به علـل داشـتن موقعیـت جغرافیـایی و کوهسـتانی خـاص، وجود مناطق صعب العبور، محرومیت های گوناگون، دوری از مرکز کشور و نیـز مناقشـات قومی و درگیری با حکومت ها در بسیاری از ادوار تاریخی تا نیمه اول دوران پهلـوی دوم از ثبات و آرامش لازم بی بهره بود و از طرفی چون در تقسیمات جغرافیـایی گـاهی جـزء استان خوزستان و در برهه ای از زمان جزء استان فارس به حساب می آمـد، از ایـن رو تـا این اواخر به عنوان استان مستقلی به نام فعلی ، ادبیات و مظاهر فرهنگی آن مورد بحـث و فحص قرار نگرفته است .
همچنـین افراد دیگری در ابعاد مختلف فرهنگی زحماتی کشیدهاند و در لابـه لای آثـار خـود و بـه شکلی پراکنده و غیر منسجم ، مطالبی دربارة شعر و ادب کهگیلویـه آوردهانـد کـه بـرای جلوگیری از اطاله کلام از پرداختن به آنها اجتناب و به بیان همین چند مورد اکتفا شـد، زیرا هیچ یک از این آثار موفا به مقصود نبوده و به بررسی شعر و تـاریخ ادبـی اسـتان بـه طور مستقل و منسجم نپرداخته اند و خلأ ناشی از وجود یک اثر علمی و معتبـر در ایـن حوزه کاملا نمایان و محسوس بود.