چکیده:
زاویه دید، دریچه ای است که نویسنده مـی خواهـد خواننـده از همـان دریچـه بـه داستانش بنگرد. زاویه دید در داستان کوتاه به دلیل حجم کم آن، اهمیتی فـراوان دارد. «نجدی»، داستاننویس مدرن و توانمند، جایگـاهی ویـژه در داسـتان کوتـاه معاصر دارد. او به فـرم و سـاخت داسـتان بیشـتر توجـه دارد و در بـه کـارگیری زاویه دید شگرد و مهارت خاصی دارد، به طوری که با هر زاویه دید و چـرخش آن به معناآفرینی جدید و صـورتی نـو در داسـتان مـی پـردازد. در ایـن مقالـه ابتـدا زاویه دید و انواع آن معرفی می شود. سپس به عنوان نمونة زوایه دید، سه داسـتان «استخری پر از کابوس»، «روز اسب ریـزی » و «دوبـاره از همـان خیابـانهـا» از دو مجموعه آثار نجدی که زاویه دید در آنها نقش برجسته و تاثیرگذاری در سـاختار و رسیدن به هدف و معنا و مفهـوم دارد، تحلیـل و بررسـی مـی شـود. نجـدی در داستان اول، زاویه دید سومشخص نامحدود سنتی را به مدرن تبدیل نموده است . در داستان دوم، نویسنده با چرخش های متناوب، زاویه دیـد اول و دومشـخص دو دنیای متفاوت را در یک دنیای کلی نشان می دهد. در داستان سـوم بـا چـرخش زاویه دید سومشخص به اول شخص و به سـبب زنـدهشـدن شخصـیت داسـتان و اعتراضش به نویسنده، نظریة «مرگ مولف و عدم قطعیت » وجود دارد. در مجموع زاویه دید در هر سه داستان دچار دگرگـونی شـده اسـت و باعـث آشـنایی زدایـی می شود که کاری فرمالیستی است و محتـوا در آنهـا ارزش دسـت دوم دارد. ایـن مقاله به بررسی همین دگرگونی های ساختاری در سه داستان یادشده می پردازد.
The point of view is like a window through which the author wants the reader to look at the story. In short stories because of the size of the book، the point of view is very important. “Najdi” who is a modern and outstanding story writer، has a special position in contemporary short story. He pays attention to the form and structure of the story more than the content. He make use of “point of view” skillfully in a way that by altering the point of view ، he creates a new meaning and form in the story. In this paper، after introducing “point of view” and its different types، the point of view in three stories “A Pool Full of Nightmare”، “The Day of Horseshed”، and “Again from the Same Street” are studied. In the «A Pool Full of Nightmare»، the point of view is the third person with a change from traditional to a modern one. In «The Day of Horseshed”،by shifting between first and second person point of view، two different worlds are represented in the same general world. In the »Again from the Same Streets«، the story is begun with the third person point of view، but turns into the first person and due to the objection of the main character of the story to the writer، the theory of the “death of the author and uncertainty” is presented. Generally the point of view in the three stories has undergone changes that cause de-familiarization which is related to the formalist view where the content is less importance.
خلاصه ماشینی:
زاویه دید، داستان کوتاه، بیژن نجدی، راوی و روایت مقدمه زاویه دید، یکی از عناصر اساسی در داستان است که به آن شکل و ترکیـب مـی بخشـد و اغلب در داستان کوتاه به دلیل حجم کم و نبودن فرصت کافی برای اخت شدن خواننـده با تغییرات آن ثابت است ، اما نویسندة مدرنی چون «نجـدی» در همـین فرصـت و حجـم کوتاه با تغییر زاویه دید در برخی از داستانهایش و انتخاب درست زاویه دیـد بـرای تمـام داستانهایش ، دست به نوآوری زد و از این طریق با ارائة سـبکی تأثیرگـذار و کـم سـابقه ماندگار شد.
هـر چنـد از ایـن راوی در زاویـه دیـد سومشخص نامحدود کم استفاده می شود و این ویژگی را در راوی زاویه دید نمایشـی کـه آن را «راوی بی طرف» می نامند می بینیم ، از آنجا که روایت از توصیف جداست و راوی در زاویه دید سومشخص نامحدود همچون خدایی است که بـر بـالای تپـه ای ایسـتاده و بـر همه چیز احاطه دارد و حتی با دوربین خود به درون اشخاص نفوذ می کند، گاه می توانـد دیدههای خود را بدون هیچ اظهارنظر یا دخالتی به شیوة سینمایی یـا «راوی بـی طـرف» برای خواننده توصیف کند.
سپس زاویه دید، اولشخص می شـود و ایـن تغییـر از اولشـخص بـه سـومشـخص و برعکس ، تا پایان این داستان هشت صفحه ای، ٢٩ بار رخ می دهد به طوری که در برخـی قسمت ها، خواننده به سختی و یا اصلا نمی تواند دریابد کـه ایـن قسـمت هـا از دیـد چـه کسی روایت می شود.