چکیده:
پژوهش حاضر باهدف تعیین اثربخشی کارتون درمانی بر بهبود روابط مادر و کودک با در نظر گرفتن تیپ شخصیتی A و B مادر، در پژوهشی از نوع نیمه آزمایشی، انجام شد. ابتدا، نمونهای به تعداد 70 نفر از مادرانی با خصوصیت مشترک، شامل داشتن حداقل 1 فرزند در رده سنی 3-12 سال (دارای پدر و مادر) و عضو انجمن مادر و کودک خانههای سلامت از منطقه 22 شهر تهران، پرسشنامههای تیپ شخصیتی B و A (گنجی، 1384)، مقیاس ارزیابی رابطه مادر – کودک (رات، 1961) را در پیشآزمون تکمیل کردند. سپس با توجه به نوع شخصیت A و B به دو گروه و سپس هر گروه شخصیتی مجددا به دو گروه آزمایش و گواه تقسیم شدند. گروههای آزمایشی، در 8 جلسه 2 ساعته از کارتون درمانی، در خلال 8 هفته شرکت کردند و در پایان آموزش، برای بار دوم پرسشنامههای تیپ شخصیتی B و A، مقیاس ارزیابی رابطه مادر– کودک را در پسآزمون کامل کردند. بعد از بررسی نمرات نتایج آزمون آماری "t" نشان داد کارتون درمانی تأثیر معناداری بر بهبود روابط مادر و کودک دارد. از سوی دیگر یافتههای تحقیق حاضر نشان داد که نوع شخصیت مادر (A و B) در افزایش یا کاهش روابط مادر و کودک تأثیر معناداری ندارد
خلاصه ماشینی:
Goleman / رابرت ، ام ، راس ١ در مقیاس رابطه مادر و کودک ٢ خود شیوه های دخالت والدین در تربیت فرزندان را به چهار سبک تقسیم کرده است : پذیرش ٣، بیش حمایت گری ، 4 سهل گیری ٥، طرد٦ فرزند.
آزمون t مستقل رابطه مادر- کودک همراه با رفتار کودک بر اساس نوع شخصیت (A/B) مادران پس از آموزش برنامه کارتون انحراف خطای میانگین A/B تعداد میانگین استاندارد استاندارد 3/59 13/91 54/07 15 1 پذیرش 3/56 13/81 62/80 15 2 1/95 7/57 35/53 15 1 حمایت بیش ازحد 2 7/74 45/20 15 2 سهل گیری ١ ١٥ ٣٧/٨٠ ١٥/١٢ ٣/٩٠ بیش ازحد ٢ ١٥ ٤٥/٤٧ ٧/٣٨ ١/٩٠ 3/29 12/77 38/53 15 1 طرد 2/72 10/55 42/27 15 2 نمره رفتار کودک ١ ١٥ ٢١/٤٧ ٢/١٠ ٠/٥٤ راتر ٢ ١٥ ٢٠/٤٠ ١/٦٨ ٠/٤٣ [Type here] / جدول ٣.
نتایج به دست آمده از تأثیر برنامه آموزش کارتون بر روابط بین مادر و کودک ، همسو با یافته های ، دکتر دروتی ریچ که معتقد است : در هر سنی ، تماشای تلویزیون را می توانیم کنترل کنیم ، این فعالیت به خانواده ها کمک [Type here] می کند که همچنان تماشای تلویزیون را کنترل کنند (ریچ به نقل از قیطاسی ، ١٣٨٢).
در تبیین یافته های این پژوهش می توان گفت که اگرچه نوع شخصیت با آموزش برنامه کارتون ، بر بهبود روابط مادر و فرزند تأثیر نداشت ، اما اثربخشی نوع شخصیت مادران به طور مجزا بیانگر نقش با ارزش آن در زندگی کودکان بود.
Conger, McCarty, Yang, Lahey et Kropp, (1984); Fleming, Flett, Ruble et shaul, (1988); Kochanska, Radkeyarrow et Welsch, (1987).