چکیده:
هدف: پژوهش حاضر با هدف ساخت و اعتباریابی مقیاس سنجش عوامل موثر در گرایش به سوء مصرف مواد مخدر در جوانان انجام شده است. روش: روش پژوهش این بررسی، توصیفی و از نوع همبستگی، با هدف ساخت و هنجاریابی مقیاس بوده است. در این پژوهش، 408 نفر جوان معتاد (16 تا 29 سال) که طی هشت ماه، از آذر 1390 تا تیر 1391 در مراکز اقامتی میان مدت ترک اعتیاد استان خراسان رضوی مشغول درمان بودند با روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند و مقیاس سنجش عوامل موثر در گرایش به سوءمصرف مواد مخدر را پس از طراحی مقیاس در قالب یک فرم 78 سوالی، تکمیل کردند. یافتهها: روایی صوری و محتوایی مقیاس توسط متخصصان روانشناسی و جامعهشناسی مورد تایید قرار گرفت. همچنین، بهمنظور محاسبهی روایی سازه، از تحلیل عامل تاییدی مرتبه دوم استفاده شد. یافتههای پژوهش ساختار کلی مقیاس، با سه مولفهی عوامل فردی، عوامل بین فردی و محیطی و عوامل اجتماعی را برای سنجش عوامل موثر در گرایش به سوء مصرفمواد مخدر تایید کردند. اعتبار این مقیاس نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 94/ 0 برآورد شد. نتیجهگیری: یافتههای پژوهش نشان میدهد که این مقیاس ابزاری روا و معتبر برای سنجش عوامل موثر در گرایش به سوءمصرف مواد مخدر جوانان است و با توجه به روایی و اعتبار مناسب، میتوان آن را در جامعههای آماری مشابه مورد استفاده قرار داد.
Objective: Present study has been conducted to construct and validate a scale for assessing of the effective factors of drug abuse tendency among youth.
Method: A descriptive method has been used. In this research 408 addicted young adults aged 16-29 years old selected of addiction treatment centers of Razavi Khorasan province during December 2011 till June 2012 by purposive and sequential sampling. For gathering data، 78 items researcher-made questionnaire was administered among selected sample.
Results: The face and content validity of scale were approved by the specialists in psychology and sociology. Also، second-order confirmatory factor analysis was used to estimate the construct validity. Result of the research declared that total structure of scale with its three dimensions namely: personal، interpersonal and environmental and social factors for measuring of effective factors of drug abuse tendency. The reliability coefficient of the scale by using of Cranach’s alpha coefficient was 0.94.
Conclusion: The results indicated that this scale is a valid and reliable instrument for measuring effective factors of drug abuse tendency among youth and it can be used in the same statistical population.
خلاصه ماشینی:
"نتیجه گیری : یافته های پژوهش نشان می دهد که ایـن مقیاس ابزاری روا و معتبر برای سنجش عوامل موثر در گرایش به سوءمصرف مواد مخدر جوانان است و با توجه به روایی و اعتبار مناسب ، می توان آن را در جامعه های آماری مشابه مورد استفاده قرار داد.
parsimonious fit indices / شکل ٢: مدل تحلیل عامل تاییدی برای عوامل بین فردی و محیطی موثر بر سوء مصرف مواد با \ خروجی استاندارد با توجه به نتـایج حاصـل از شـکل (٢)، در بـین زیرمولفـه هـای عوامـل بـین فـردی و محیطـی ، زیرمولفه ی مدرسه با، بار عاملی ٠/٧٨ بیشترین وزن را برای تبیین سوء مصرف مواد مخدر دارا بود.
جدول ٢: شاخص های برازندگی مدل عوامل بین فردی و محیطی ( به تصویر صفحه مراجعه شود)شکل ٣ مدل پنج عاملی مرتبه ی دوم با خروجـی اسـتاندارد بـرای بررسـی سـاخت مقیـاس عوامل موثر در سوءمصرف مواد مخدر در مولفه ی عوامل اجتماعی را نشان می دهد.
/ شکل ٣: مدل تحلیل عامل تاییدی برای عوامل اجتماعی موثر بر سوءمصرف مواد مخدر با خروجی استاندارد همان گونه که در شکل فوق مشاهده می شود، از بین زیرمولفـه هـای عوامـل اجتمـاعی ، زیرمولفه ی عدم دسترسی به سیستم های خدماتی ، حمایتی و مشاوره ای با بـار عـاملی ٠/٩٥ بیشترین وزن را برای تبیین سوءمصرف مواد مخدر دارا بود.
جدول ٤: ضریب آلفای کرونباخ مولفه های اصلی مقیاس علل گرایش به سوءمصرف مواد در جوانان ( به تصویر صفحه مراجعه شود)در جدول زیر، زیرمولفه های عوامل فردی ، میـانگین و انحـراف معیـار هرگویـه بـه همـراه همبستگی هر گویه با نمره ی کل درج شده است ."