چکیده:
هدف از این پژوهش، مطالعه عوامل تعیین کنندهی همسان همسری سنی و تحصیلی زوجین در شهر یزد است. این پژوهش با استفاده از روش پیمایش و ابزار پرسشنامه انجام شده است. نمونه مورد مطالعه، زوجین شهر یزد می باشد که تعداد 419 نفر از آنها از طریق نمونه گیری خوشه ای و سیستماتیک انتخاب شده و مورد مصاحبه قرار گرفتند. میانگین همسان همسری سنی از 28، 1/10 و میانگین همسان همسری تحصیلی از 11، 8/8 بوده است یعنی زوجین به سمت همسانی سنی و تحصیلی گرایش دارند. همچنین، بیشتر پاسخگویان، در صورتی که تحصیلات زن در سطوح تحصیلی پایین تر از متوسطه باشد، مناسب می دانند که تحصیلات مرد حداقل متوسطه باشد حال آنکه، برای زنان با تحصیلات دانشگاهی، بر این باورند که همسان همسری تحصیلی گزینه بهتری برای زوجین است. سایر یافته ها نشان داد، میزان همسان همسری سنی با سن ازدواج، درآمد خانواده و میزان استفاده از رسانه ها رابطه معکوس و با تحصیلات و منزلت شغلی خانواده رابطه مستقیم دارد. از طرفی میزان همسان همسری تحصیلی با تحصیلات رابطه مثبت و با سن ازدواج، درآمد و میزان استفاده از رسانه ها رابطه معکوس دارد. نتایج آزمون رگرسیونی نشان می دهد سن ازدواج و تحصیلات 84 درصد تغییرات میزان همسان همسری سنی و تحصیلات به تنهایی2/4 درصد تغییرات میزان همسان همسری تحصیلی را تبیین می نماید.
خلاصه ماشینی:
درون همسری (یا ازدواج در درون گروه خود) و همسان همسـری١ (ازدواج بـا افـراد دارای ویژگـیهـای مشابه ) از جمله ابعاد مهم الگوهای انتخاب همسر است که منعکس کننده گرایش هـای فـردی و اجتمـاعی رایج در بین گروه های اجتماعی مختلف نسبت به همسرگزینی بر پایه ی تعلقـات گروهـی و ویژگـیهـای مشترک زوجین است .
این فرضیه بیان میکند که نوسازی منجر به کاهش همسان همسری تحصیلی میشود به ایـن دلیـل که تعدادی از فرآیندهای مرتبط با آن از جمله تحصیلات ، وسایل ارتباط جمعی، نیاز به پدر و مـادر بـرای کنترل همسرگزینی فرزندان خود و تواناییشان برای انجام این را کاهش و میزان ارتباطات بن ی اشخاص را مطابق وضعیت گروه های مختلف افزایش میدهد.
متغرهای وابسته : ١- همسان همسری سنی (عبارت است از تفاوت سنی زن و شوهر که از طریق کـم کردن سن زن از سن شوهر محاسبه گردید)، ٢- همسان همسری تحصیلی (عبارت است از تفـاوت سـطح تحصیلات زن و شوهر که از طریق کم کردن سطح تحصـیلات زن از سـطح تحصـیلات شـوهر محاسـبه گردید) ٧- یافته های تحقیق جدول شماره ١: توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب جنس (رجوع شود به تصویر صفحه) همانگونه که در جدول فوق مشخص است از میان ٤١٩ نفر حجم نمونه مطالعه حاضر، ٢٣٩ نفر را زنان و مابقی را مردان تشکیل داده اند.
(رجوع شود به تصویر صفحه) شکل شماره ١: روند تغییرات در میانگین تفاوت های سنی و تحصیلی زوجین بر حسب سال ازدواج - شهر یزد، ١٣٧٠-٩٠ جدول شماره ٧: همبستگی همسان همسری سنی و تحصیلی بر اساس ویژگیهای منتخب (رجوع شود به تصویر صفحه) با توجه به اطلاعات جدول ٧، میتوان بیان داشت بین سطح تحصیلات زن و همسـانی سـنی رابطـه معناداری مشاهده می گردد(٠١٦٣=R).