چکیده:
در این مقاله مهم ترین الگوها و تعیین کننده های مرتبط با تفاوت های قومی مذهبی نگـرش هـای جنسیتی بررسی شده است . برای سنجش نگرش های جنسیتی از گویه های پـنج گانـه اگمونـد و همکاران (٢٠١٠) استفاده شده است . جامعه آمـاری شـامل افـراد ١٥ سـاله و بـالاتر شهرسـتان بجنورد در استان خراسان شمالی ، مشتمل بر پنج گروه قومی (تات ، ترک ، ترکمن ، کرد و فـارس ) و دو گروه مذهبی (شیعی و سنی ) هستند. مطابق نتایج ، اگرچه گروه قـومی تـات بـیش از سـایر گروه های قومی ، به ویژه ترکمن ها، دارای نگـرش جنسـیتی غیرسـنتی هسـتند، در بـین تمـامی گروه های قومی نوعی نگرش غیرسنتی کمابیش غالب اسـت . عـلاوه بـر ایـن ، مـردان شـیعی و سنی مذهب دارای نگرش های جنسیتی کمابیش مشابهی هستند، درحـالی کـه نگـرش جنسـیتی زنان شیعی و سنی مذهب با همدیگر متفاوت است ، برای نمونه ، زنان شیعی مذهب بیش از زنـان سنی مذهب دارای نگرش مثبت به اشتغال زنان هستند. در مجموع ، یافته های تحقیق را می توان در دو نکته اصلی و کلـی خلاصـه کـرد: همگرایـی نگـرش هـای جنسـیتی غیرسـنتی و نقـش تعیین کننده متغیر جنسیت در کشف و شناخت دقیق تـر تفـاوت هـای قـومی مـذهبی مـرتبط بـا نگرش های جنسیتی .
خلاصه ماشینی:
بااین همه ، چنانچه متغیر جنس نیز به تجزیه و تحلیـل هـای مبتنـی بـر مـذهب افزوده شود، تفاوت های برجسته ای مشاهده می گردد که می تـوان بـه نکتـه هـای زیـر اشـاره کرد: نخست اینکه ، در هریک از دو گروه مذهبی شیعه و سنی ، زنان بـیش از مـردان دارای نگرش مثبت نسبت به هر یک از گویه های جنسیتی پـنج گانـه منـدرج در جـدول ١ هسـتند.
علاوه براین ، بررسی نقش قومیت بر روی نگرش به اشـتغال زنـان نشـان مـی دهـد کـه اگرچه به طورکلی بیش از ٩٠ درصد افـراد در هریـک از گـروه هـای قـومی دارای نگـرش مثبت و موافق با اشتغال زنان هستند، این نگرش گروه های قومی نیز تحت تأثیر جنس آنـان است .
بدین معنـا کـه دو متغیـر مسـتقل بنیـادین در ایـن تحقیـق (قومیت و مذهب ) کانون اصلی مطالعه بوده اند، درعین حال تجزیه و تحلیل های این تحقیق نشان داد که گرچه برخی تفاوت های قومی مـذهبی وجـود دارد، در مجمـوع نگـرش هـای جنسیتی غیرسنتی چنان فراگیر و همه گیر بود که نقش دو متغیر مستقل قومیت و مـذهب را تحت شعاع قرار داده است ، به طوری که افراد صرف نظر از اینکه به کـدام گـروه قـومی یـا کدام گروه مذهبی متعلق هستند، غالبا دارای نگرش های جنسیتی غیرسنتی هستند.
امـا بـا توجه همزمان به متغیر جنسیت ، نتایج این تحقیق نشان مـی دهـد کـه تفـاوت هـای بـه نسـبت معناداری بین این دو گروه مذهبی بروز می کند، به طوری که از یـک سـو، مـردان شـیعی و سنی مذهب از سطح پایین تری از نگرش های جنسیتی مـدرن و غیرسـنتی برخوردارنـد و از سوی دیگر زنان شیعی مـذهب تاحـدودی بـیش از زنـان سـنی مـذهب دارای نگـرش هـای جنسیتی مدرن و غیرسنتی هستند.