چکیده:
باوندیان از جمله سلسله های حکومتگر محلی هستند که از زمان ساسانیان در طبرستان سلطه داشتند و دوره فرمانروایی آنها، در سه دوره جدا از هم، تا سال 351 ق ادامه یافته است. در دوره دوم معروف است؛ تشیع امامی به نحو موثری در - » باوندیان اسپهبدی « باوندیان) 616 466 ق( که به دوران طبرستان تثبیت گردیده و به مذهب مسلط این ناحیه تبدیل میشود؛ به گونهای که میتوان دوران آنان نامگذاری نمود. مقاله حاضر در پی بررسی مظاهر و علل توجه » دوره رشد تشیع امامی در مازندران « را اسپهبدان باوندی به تشیع امامی، با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و بر پایهی مطالعات کتابخانهای - است
خلاصه ماشینی:
"نشانههایی از تشیع امامی طبرستان در این دوران در دست است که از جمله آنها میتوان به موارد ذیل اشاره نمود: حضور عبدالعظیم حسنی در طبرستان در سده سوم هجری(ابن طباطبا، 1968: 157)، وجود شماری از پیروان امام حسن عسکری(ع) در استرآباد(تفسیر منسوب به امام حسن عسکری، 1409: 10)، احتمال دوازده امامی بودن ناصر کبیر(ر.
در این تهاجم اقوام تکاکله آمل که سنی مذهب بودند با سلجوقیان همراه شدند تا ریشه «رافضیان» را بخشکانند و آنچنان که مرعشی نوشته است: «تکاکله سر و پا برهنه نزد سنقر رفتند که ما به ساری می آییم تا رافضیان را تخم براندازیم»(مرعشی،96:1345)؛ اما اسپهبد حسامالدوله آنها را شکست داد و بعد از پیروزی بر آنها بر پیشانی آنها مهر محمد و علی را زد(مرعشی،97:1345؛ ابن اسفندیار،1366: 2/ 33-34).
ابن اسفندیار در ادامه گزارش خود میآورد که آن مدرسه تا آن زمان باقی بوده و «فرزندان آن سادات و دویست و اند نفر دیگر علویان قزوینی از خیرات او با بهره تمامند و بعد وفات او، علاء الدوله الحسن بن رستم دوازده هزار دینار زر از ری که بدست سید کمالالدین ودیعت بود، برای مستحقان طالبیه با مازندران فرمود آورد».
به نظر میرسد در مورد اهداف اسپهبدان باوندی از روی آوردن به تشیع امامی و حمایت از آن در وهله اول میتوان به جایگاه فرق گوناگون شیعی و همچنین مذهب اهل سنت در فضای مذهبی طبرستان در آن زمان اشاره نموده و گفت که باوندیان از این عامل برای دستیابی به اهداف خود سود جسته اند."