چکیده:
تحمیل هزینهای غیر ضروری بر بیمارهم با حقوق اولیه بیماران وهم با شان و شرافت ذاتـی وتاریخــی علم پزشکی و کادر پزشکی منافات دارد و همچنین همه سوگندنامها، پندنامها، منشورهای اخلاقی پزشکی و ... در طول تاریخ کادر پزشکی را ملتزم نموده اندکه منافع بیماررا بر منافع خود مقدم بدارندودرتیماروتسکین آلام بیماران حداکثر مساعی خود را به کارگیرند. در پدیده سهم خواری ، متاسفانه پزشک و یا کادر پزشکی سهم خوار، برخلاف اصول بنیادین همه سوگندنامهای پزشکی از یک طرف و از طرف دیگر بر خلاف شان و شرافت ذاتی حرفه پزشکی ، به ضرر بیمار و به نفع خود، به سودجویی غیر اخلاقی می پردازدو اساس اعتماد پزشک ـ بیماررا به شدت مخدوش می نماید. مطابق نظامات دولتی و مقررات نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران نیز سهم خواری جزء مواردروشن قصور پزشکی بوده و قابل پیگرد سازمانی و حقوقی است ،همچنانکه در بسیاری از کدهای اخلاقی ناظر برعملکرد جامعه پزشکی ودر اساسنامه انجم های پزشکی وقوانین نظام پزشکی در جوامع مختلف نیز موضوع سهم خواری ،رفتاری غیراخلاقی و بعضاغیرقانونی در نظر گرفته شده و در پاراگراف پنجم سوگندنامه دانشجویان و پزشکان ایرانی هم بر پرهیز ازآزمندی و نگاهبانی دانش پزشکی از سیم وزرتاکید شده است .فتاوی فقهی مراجع تقلید نیزوجوه حاصل از سهم خواری راغیرمشروع می دانند.در اساسنامه انجمن جهانی پزشکی درقسمت مربوط به تعارض منافع از سهم خواری یاد شده و این پدیده مذموم شمرده شده است .
خلاصه ماشینی:
با توجه به عناوین فوق ،قبح وزشتی سهم خواری در پزشکی با ارجاعات غیر ضروری انسانی دردمند و محتاج به توانای های تخصصی و حرفه ای ، محبت ، انسانیت و نوع دوستی جامعه پزشکی بیشتر روشن مگردد(١٦ :٢٠٠٦ ,Schulte ;٢٢-٢٠ :٢٠٠٤ ,Thompson) و مصداق روشنی از بروز تعارض منافع (Conflict of Interest) مابین پزشک و بیمار است :٢٠٠٦ ,Cook &Dickens ) (١٩٧-١٩٢ که متأسفانه در این عرصه پزشک و یا کادر پزشکی سهم خوار (Fee splitter) برخلاف اصول بنیادین همه سوگندنامهای پزشکی از یک طرف و از طرف دیگر بر خلاف شأن و شرافت ذاتی حرفه پزشکی به ضرر بیمار و به نفع خود (وگاهی حتی در شرایط عدم تصورهیچ گونه نفعی برای بیمار) به سودجویی غیراخلاقی می پردازد(١٠-٨ :١٩٩٨ ,Weber) و اساس اعتماد پزشک ـ بیمار را به شدت مخدوش می نماید (١١٨-١١٧ :١٩٦٦ ,Budd) .
درفصل چهار اساسنامه این انجمن که ارتباطات حرفه ای در طب را باعنوان CHAPTER FOUR PHYSICIANS AND COLLEAGUES – مورد بحث قرار مدهد، درباره عناوین زیر با درج شرایط یک بیمارفرضی (case study) به ارائه موازین اخلاقی در مورد حقوق بیمار می پردازد: 7 پزشکان باهمدیگر چگونه باید رفتارکنند؛ 8 گزارش کیفیت رفتارغیر اخلاقی همکاران ؛ 9 شناسایی اصول اصلی اخلاقی مربوط به همکاری بادیگران در مراقبت از بیماران ؛ 10 کیفیت حل وفصل اختلافات با سایر ارائه دهندگان مراقب های بهداشتی ؛ ودر ادامه آموزش موازین اخلاق پزشکی درباره موضوعات فوق در مورد ارجاع مریض به همکاردیگر یا سایر کارکنان نظام سلامت به روشنی و صراحت به ارائه دستورالعملی در مورد ممنوعیت سهم خواری می پردازد: «پزشک موظف به همکاری با سایر ارائ دهندگان مراقب های بهداشتی دیگر برای درمان بیمار است .