چکیده:
زمينه و هدف: با افزايش رشد جمعيت سالمندان و تغيير تركيب جمعيتي به سمت سالخوردگي از اين پس نيازمند افزايش اطلاعات راجع به كيفيت زندگي مربوط به سلامت در اين گروه سني هستيم تا اگر چه نمي توانيم از اين تغيير جمعيتي جلوگيري كنيم ولي با برنامه ريزي هاي مناسب كيفيت زندگي آنها را افزايش داده و با ايجاد سالمندي فعال مشاركت آنها را در فعاليت هاي خانواده و جامعه بيشتر كنيم و زمينه پيشرفت اقتصادي و رفاه كشورمان را فراهم كنيم. هدف از اين مطالعه بررسي وضعيت كيفيت زندگي و عوامل تاثير گذار بر آن در سالمندان 60 ساله و بالاتر ساكن مناطق شهري استان مركزي بوده است.
مواد و روش كار: اين پژوهش از نوع مقطعي وتوصيفي- تحليلي بود كه بر روي 165 سالمند در مناطق شهري استان مركزي انجام گرفته شد. ابزار جمع آوري اطلاعات شامل پرسشنامه عمومي و پرسشنامه 36 سوالي كيفيت زندگي بود. همچنين براي تجزيه و تحليل نتايج از آزمون هاي آماري كاي دو، فيشر، t مستقل، ANOVA يكطرفه، رگرسيون و ضريب همبستگي پيرسون استفاده گرديد.
يافته ها: ميانگين سني نمونه ها 70/7 سال بود و 44/8 درصد نمونه ها مرد و 55/2 درصد زن بودند. ميانگين امتياز كلي كيفيت زندگي برابر 22±55/66، ميانگين امتياز بخش جسمي 21±32/51 و ميانگين امتياز بخش رواني 25±57/30 و ميانگين امتياز 8 بعد كيفيت زندگي به اين شرح بود: بعد عملكرد جسمي 26±45/56، كاهش عملكرد به علت مشكلات جسمي 27±60/50، درد جسمي 26±38/51، سلامت كلي 26±53/45، نشاط 24±09/53، عملكرد اجتماعي 27±85/67، كاهش عملكرد به علت مشكلات رواني 45±14/57، سلامت رواني 25±88/62. همچنين نمرات كيفيت زندگي با جنس، شغل قبلي، سواد، فعاليت هاي اوقات فراغت، درآمد، ورزش فعلي، ابتلا به بيماري و مصرف دارو ارتباط معني دار داشت P<0/05)).
نتيجه گيري: نتايج اين پژوهش نشان داد كيفيت زندگي سالمندان مورد بررسي در حد متوسط است و افراد از نظر سلامت رواني در مقايسه با سلامت جسمي وضعيت بهتري دارند. همچنين فاكتورهاي مختلفي با كيفيت زندگي سالمندان در ارتباط هستند كه بسياري از آنها مانند رفع تبعيض هاي جنسيتي، فراهم نمودن تسهيلات براي فعاليت هاي اوقات فراغت و ورزش اين گروه سني است با برنامه ريزي هاي جامع قابل اصلاح مي باشند.