چکیده:
امروزه بانک ها سعی میکنند همگام با پیشرفت تکنولوژی حرکت کنند و برای دستیابی به سودآوری بالا از هرگونه فعالیت های نوین بهره ببرند، از طرف دیگر فضای موجود در صنعت بانک داری فضایی کاملا رقابتی است که این امر نیز موجب افزایش رغبت بانکداران به استفاده از این فعالیت ها میشود. به طورکلی بانک ها از دو جهت درآمد کسب میکنند درآمد حاصل از عملیات واسطه گری(سنتی) و درآمد حاصل از عملیات غیر واسطه گری(غیر سنتی). در نوع دوم کسب درآمد، بانک ها سعی دارند با استفاده از فعالیت های جدید مانند روی آوردن به فعالیت های کارمزدی به افزایش سودآوری خود تداوم بخشند. از مهم ترین فعالیت های کارمزدی اقلام زیرخط ترازنامه (OBS) شامل اعتبار اسنادی، ضمانت نامه ، وجوه اداره شده و...هست که بانک ها برای رسیدن به سودآوری مطلوب سعی دارند ضمن حفظ ثبات سیستم مالی از این اقلام استفاده کنند. در این پژوهش تاثیر اقلام زیرخط ترازنامه را بر ثبات مالی بانک ها در صنعت بانکداری ایران را مورد تجزیه وتحلیل قرار داده شد. داده های این پژوهش از ترازنامه ١٨ بانک از بانک های فعال در سیستم بانکی ایران و سایت رسمی بانک مرکزی گردآوریشده است ، سپس با استفاده از نرم افزار ٢٠١٠ Excel داده ها طبقه بندیشده و داده های موجود با استفاده از نرم افزار ٨ Eviews مورد آنالیز و تجزیه وتحلیل قرارگرفته اند. در این پژوهش برای ثبات مالی شاخص های ZA،ZE و NPLEQ مورداستفاده قرارگرفته اند. از مهم ترین نتایج تحقیق حاضر میتوان به تاثیر مثبت و معنادار اقلام زیرخط ترازنامه بر ثبات مالی اشاره کرده .
خلاصه ماشینی:
تأثیر اقلام زیرخط ترازنامه بر ثبات مالی بانک ها در سیستم بانکداری بدون ربای ایران محمد رجایی باغ سیائی ١، صمد یوسفی 2 ١ عضو هیات علمی گروه بانکداری اسلامی دانشگاه علامه طباطبایی ٢ دانشجوی کارشناس ارشد بانکداری اسلامی دانشگاه علامه طباطبایی چکیده امروزه بانک ها سعی میکنند همگام با پیشرفت تکنولوژی حرکت کنند و برای دستیابی به سودآوری بالا از هرگونه فعالیت های نوین بهره ببرند، از طرف دیگر فضای موجود در صنعت بانک داری فضایی کاملا رقابتی است که این امر نیز موجب افزایش رغبت بانکداران به استفاده از این فعالیت ها میشود.
1- Abd Karim and Sok-Gee 2- Boyd and Graham’s 3- Čihák and Hesse 4- Habib and Moulay 149 ٦- روش تحقیق هدف از این پژوهش یافتن پاسخی برای این سؤال است که این فعالیت های زیرخط ترازنامه بر ثبات مالی و سودآوری بانک های ایران تأثیر دارد یا خیر.
جدول شماره (٢): نتایج تخمین مدل اول ثبات مالی با استفاده از روش GMM پویا (متغیر وابسته شاخص Z برای بازده حقوق صاحبان سهام ZE) متغیرها ضرایب انحراف معیار آماره t احتمال شاخص Z برای حقوق صاحبان سهام با یک ٠/٠٤٩٢- ٠/١٧٨٨ ٠/٢٧٥٢- 0/7855 وقفه نسبت اقلام زیر خط ترازنامه به کل دارایی ٦/٠٧٩١ ٢/٤٢٦٩ ٢/٥٠٤٨ 0/0194 لگاریتم دارایی -0/8432 1/0729 -0/9048 0/4074 نسبت وام به دارایی -0/6977 9/1383 -6/3767 0/0920 نسبت مالیات به سود قبل از مالیات ٣/٢١٩٩ ٢/٦٩٧٤ ١/١٩٣٧ ٠/٢٤٤٣ نسبت دارایی ثابت به کل دارایی ٦/١١٠٨- ٣/٦٥٨٧ ١/٦٧٠١- 0/1079 نسبت دارایی صنعت بانک داری به GDP ٥١/٠٨١١- 86/0189 -0/5938 0/5582 نرخ سالانه رشد اقتصادی -103/5638 133/7339 -0/7744 0/4463 آزمون سارگان 0/45 - - - مآخذ: یافته های تحقیق با توجه به نتایج جدول بالا می توان گفت که نسبت مجموع اقلام زیرخط ترازنامه به کل دارایی دارای اثر مثبت و معناداری بر شاخص Z برای بازده حقوق صاحبان سهام دارد.