چکیده:
کشـورهای صـاحب منـابع نفتـی از جملـه ایـران ثـروت هنگفتـی را از صادرات نفت در چند دهه اخیر به دست آورده انـد کـه ایـن ثـروت بـه واسطه رسم و قانون در اختیار دولـت قرارگرفتـه اسـت . ایـن درآمـد در بیشتر حکومت های صاحب منابع نفتی، در کنار تاثیر مستقیم بـر رشـد اقتصادی، دامنه اقتدار دولت در عرصه های سیاسی و اجتماعی را تغییـر داده و با کاهش کیفیت نهادی و به عبارتی افزایش خطر سیاسی در این حوزه ها، به صورت غیرمستقیم نیز بر رشد اقتصادی تاثیر داشته است . با توجه به این نکته ، در این پژوهش با اسـتفاده از یـک الگـوی معـادلات همزمان برای اقتصاد ایران ، از یک سوی تاثیر درآمد حاصل از صـادرات منابع نفتی بر کیفیت نهادی را مورد آزمون قرار داده و از سـوی دیگـر، تاثیر شاخص های کیفیت نهادی بر رشد اقتصادی را مطالعـه کـرده ایـم . نتایج برآورد ضرایب الگو نشان مـیدهـد کـه در دوره ١٣٦٣-١٣٩١، از نفت به عنوان ابزار اعمال حاکمیت سیاسی در ایران استفاده شده است . به بیان دیگر، افزایش درآمدهای نفتی در ایران با کاهش کیفیت نهـادی و افزایش خطر سیاسی بـه صـورت غیرمسـتقیم تـاثیر منفـی بـر رشـد اقتصادی داشته است .
خلاصه ماشینی:
"بررسی مانایی متغیرها مقدار P-Value ضریب برآورد شده نام متغیر 0/026 -3/27 درآمدهای نفتی (OIL) 0/95 0/03 سرمایه انسانی (HC) 0/33 -1/87 رابطه مبادله (TOT) 0/025 -3/29 درجه باز بودن تجاری (OPE) 0/99 2/02 ارتباطات (COM) 0/16 -2/33 مالیات (TAX) 0/079 -2/75 تنش های داخلی (IC) 0/77 -0/01 تنش های خارجی (EC) 0/21 -2/18 رشد اقتصادی (GR) 0/10 -2/58 پاسخگویی مردم سالارانه (DEM) 0/47 -1/58 کیفیت دیوان سالاری (BQ) 0/61 -1/30 مشارکت بخش نظامی در سیاست (MIP) 0/23 -2/12 نظم و قانون (LAW) 0/74 -0/99 فساد (COR) مأخذ: یافته های این پژوهش .
برآورد ضرایب معادله ششم - مطالعه اثر شاخص های نهادی بر رشد اقتصادی مقدار P-Value مقدار آماره t انحراف معیار ضریب برآوردشده عنوان ضریب نام متغیر 0/30 1/02 0/01 0/01 ƔoGR عرض از مبدأ 0/00 3/58 0/01 0/04 Ɣ1GR درآمدهای نفتی (OIL) 0/00 -3/86 0/01 -0/03 Ɣ2GR رابطه مبادله (TOT) 0/00 -4/11 0/03 -0/14 Ɣ3GR درجه با(زEبوPدOن ) تجاری 0/97 0/02 0/02 0/00 Ɣ4GR سرمایه گذاری (INV) 0/03 -2/08 0/03 -0/07 1GR فساد (COR) 0/47 -0/71 0/01 -0/01 2GR نظم و قانون (LAW) 0/04 2/01 0/01 0/02 3GR پاسخگویی مردم سالارانه (DEM) 0/00 5/22 0/01 0/06 4GR کیفیت دیوانسالاری (BQ) 0/03 2/08 0/04 0/09 5GR مشارکت بخش نظامی در سیاست (MIP) آماره دوربین -واتسون -١/٩٤ آماره R٢=٠٧٣ مأخذ: یافته های این پژوهش ."