چکیده:
ﺟﺎﯾﮕﺎه درس ﻓﺎرﺳﯽ اﺑﺘﺪاﯾﯽ ﺑﻌﻨﻮان زﺑﺎن ﻣﻠﯽ اﯾﺮاﻧﯿﺎن درﻋﺮﺻﻪ ﺗﻌﻠﯿﻢ و ﺗﺮﺑﯿﺖ ﺑﺮﮐﺴﯽ ﭘﻮﺷﯿﺪه ﻧﯿﺴﺖ. ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻣﺤﺘﻮا و ﺳﺎﺧﺘﺎر اﯾﻦ درس دردوران ﮔﺬﺷﺘﻪ و ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ آن ﺑﺎﮐﺘﺐ ﺟﺪﯾﺪاﻟﺘﺎﻟﯿﻒ ﻓﺎرﺳﯽ اﺑﺘﺪاﯾﯽ و ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﮑﺎت ﻗﻮت وﺿﻌﻒ اﯾﻦ ﻣﺎده درﺳﯽ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ در اﺻﻼح و ﺑﻬﺒﻮد ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻣﺤﺘﻮای ان ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰان وﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن ﮐﻤﮏ ﻧﻤﺎﯾﺪ.اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ وﺗﺤﻠﯿﻞ ﻣﺤﺘﻮای ﮐﺘﺎب ﻓﺎرﺳﯽ ﭼﻬﺎرم اﺑﺘﺪاﯾﯽ ﻗﺪﯾﻢ وﮐﺘﺐ ﺟﺪﯾﺪ ﻓﺎرﺳﯽ ﭘﺮداﺧﺘﻪ اﺳﺖ.ﺑﺮاﯾﻦ ﻣﺒﻨﺎ ﮐﺘﺎب ﭼﻬﺎرم اﺑﺘﺪاﯾﯽ دﻫﻪ ﻫﻔﺘﺎد و ﮐﺘﺐ ﺟﺪﯾﺪ ﻓﺎرﺳﯽ95 ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ دو ﺟﻠﺪ ﻣﻬﺎرت ﻫﺎی ﺧﻮاﻧﺪاری و ﻧﻮﺷﺘﺎری ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻌﻨﻮان ﻧﻤﻮﻧﻪ آﻣﺎری اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪ. و از روش ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻣﺤﺘﻮا، ﺳﺎﺧﺘﺎر و دروس، ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎی ﺧﻮاﻧﺪاری و ﻧﻮﺷﺘﺎری ﻫﺮ دو ﻓﺎرﺳﯽ- ﺑﺮرﺳﯽ ﻇﺎﻫﺮی- ﺗﻌﺪاد دروس- ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ و ﻣﺤﺘﻮای اراﯾﻪ ﺷﺪه- ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﻬﺎی ﺧﻮاﻧﺪاری و ﻧﻮﺷﺘﺎری ﻫﺮ دو ﮐﺘﺎب و ﺗﻔﺎوت ﻫﺎی وﯾﮋه و ﺧﻼﻗﯿﺖ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮارﮔﺮﻓﺖ. ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺑﻨﯿﺎدی اﺳﺎﺳﯽ اﯾﻦ دو ﮐﺘﺎب ﭼﻪ در ﻇﺎﻫﺮ وﭼﻪ در اﺑﻌﺎد ﻣﺤﺘﻮاﯾﯽ ﮐﺘﺎب و ﻧﯿﺰ در اﻫﺪاف ﮐﻠﯽ و ﺟﺰﺋﯽ ﻣﺤﺴﻮس و ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪه اﺳﺖ. نکته ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ وﺟﻮد درس آزاد ﺑﻌﻨﻮان ﯾﮏ ﻣﻬﺎرت ﺧﻼق درﮐﺘﺐ ﺟﺪﯾﺪ در ﻧﻮع ﺧﻮدﮐﻢ ﻧﻈﯿﺮ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ.
خلاصه ماشینی:
سابقه تغییر و شروع رسمی طرح جدید بخوانیم بنویسیم در ایران برنامه مکتوب و مدونی برای آموزش زبان فارسی در دوره ابتدایی جز آنچه در سال 1348تولید شده در دست نیست.
شعر "دو کاج" عنوان پنجمین درس این کتاب است این شعر در کتابهای سال جدید نیز درفصل سوم بعد از درس هفتم"اخلاق فردی و اجتماعی"آورده شده است.
درس بیست و هفتم: "میهن دوستی " این درس نیز با مضمونی میهن پرستانه عشق و ارادت ایرانی به کشورش یاد آور می شود و در آخر شعر منسوب به فردوسی را ختم این درس قرار داده است: اگر سر به سر تن به کشتن دهیم از آن به که کشور به دشمن دهیم دریغ از ایران که ویران شود کنام پلنگان و شیران شود ب) کتاب فارسی جدیدالتالیف چهارم ابتدایی بررسی ظاهر و فیزیکی کتاب جدید: کتابهای بخوانیم و بنویسیم جدیدسال چهارم در سال 1390 با قطعی بزرگترو جذابتر و جلدی ظاهرا متفاوت ارائه شده است.
این در حالی است که در کتاب قدیم کلمه های جدید و نیازمند توضیح در ضمن همان درس و با عنوان کلمه ها و ترکیب های تازه آمده و البته تعداد کلمات نیز 284 کلمه است.
مسلم است آوردن همه گونه درس و توضیح و داستان در مجال یک کتاب آموزشی رسمی نیست لیکن با این ابتکار می توان هم از داستانهای زیبای قدیم و جدید در جهت باروری اندیشه دانش آموز سود جست و هم از تحمیل موارد زیاد تکلیف و پیامد درسی که لاجرم ضمن هر درس آورده می شود صرفه نظر نمود.