چکیده:
قدمت کوتهسرودههای پارسی به چه زمانی میرسد؟ شاید بتوان گفت که نخستین کوتهسرودههای شعر پارسی نوخسروانیها بودهاند. آنها همراه با موسیقی در دوران ساسانیان خوانده میشدند. همراه بودن این شعرها با موسیقی باعث میشد که این اشعار سینه به سینه نقل شوند و همین موجب حفظ این میراث کهن شده است. اما در ادبیات پس از اسلام هم ایرانیان به خاطر روحیه شاد و سرزندهای که داشتند، این گونه ادبی را کنار نگذاشتهاند و به نوعی دیگر با سرودن رباعی، دوبیتی و تکبیتها و کوتهسرودههای محلی میراث کهن را حفظ کردهاند.
خلاصه ماشینی:
"برای بهتر آشنا شدن با این گونه شعری چند نمونه را به عنوان مثال در اینجا ذکر می کنیم: این عروسی که ما داریم کس نداره در جهون پیش رویش گل بریزن خار چشم دشمنون * آسمون پر ستاره نیز بازی می کند شازه دوماد توی حجله بوسه بازی می کند" سیری در ترانه های محلی، فقیری، ص 201 به بعد - داینی «واسونک ها تنها شعرهای تک بیتی نیستند بلکه شعرهای تک بیتی دیگر هم در مناطق دوردست روستاهای فارس وجود دارد که از پیشینیان به یادگار مانده این تک بیت ها(داینی) تمامشان از شاعران گمنام و بی ادعا به جای مانده که به لهجه لری سروده شده ذاتا هم فقط نیازها، خواهش ها و آرزوهای روستاییان را شامل میشوند.
موتو کبوتر چاهی بال می زند می نشیند دلم را برمی دارد از ریشه * با همان سطل کوچک آبم ده برای چشمان توست فقط برای چشمان توست که قاتلم من لیکو ابرها کبودند و انباشته می بارد باران کفش های علی جان اما پوتین سربازی ست * مردمان منزل برداشته به کوهستان می شوند باد شمال بوزد ای کاش بوتیان را بیاورد» روزنامه همشهری، چهارشنبه 31 خرداد 85 ، ص 16، از مصاحبۀ زهیر توکلی با منصور مؤمنی نظر نگارنده در رابطه با ترانهها و دوبیتی ها این است: هر دو گونۀ ادبی، ترانه و دوبیتی برگرفته از قالبهای کهن شعر پارسی است و مختص ذهن خلاق و پویای ایرانیان."