چکیده:
محلههای شهری، کوچکترین واحد کالبدی، اجتماعی، فرهنگی و قومی در نظام شهرسازی سنتی ایرانیـ اسلامی به شمار میروند. محلات شهرهای اسلامی، روزگاری محل تبلور پویایی اجتماعی و اقتصادی در حیات شهری بودهاند و اکنون به سبب عدم معاصرسازی کالبد و فعالیتهای موجود، با آسیبهای متعددی روبهرو شدهاند. محلۀ محتشم یکی از هفت محلۀ تاریخی کاشان است که در این تحقیق، به بررسی و معرفی آن و ویژگیهای کاربری زمین شهری در زیرمحلات پاپک، پامنار، پشت عمارت، چهلدختران، درب یلان، سرپله، سرسنگ، سیقن (سیقند)، کلهر، محتشم و میرنشانه پرداخته میشود. از یافتههای پژوهش حاضر، شناسایی و مقایسۀ انواع کاربری اراضی زیرمحلات محتشم، کیفیت ابنیه در این زیرمحلات و همچنین شناسایی مراکز زیرمحلات این محله، بناهای شاخص، وجهتسمیه و نوع عملکرد فعلی این مراکز است. این محله قبل از خیابانکشیهای جدید که برای ورود خودرو، بافت آن مورد جراحی قرار داده شد، دارای نظام منسجم کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی خاص خود بوده است. کاربریهای مذهبی ازجمله مسجد و امامزاده وآبانبار در اکثر زیرمحلات وجود دارد و مرکز محلات را تشکیل دادهاند. با بررسی وضعیت کاربری زمین شهری، زیرمحلات محتشم، پامنار و میرنشانه، بیشترین درصد مخروبه را در بین زیرمحلات دارند.
خلاصه ماشینی:
پژوهش نامه کاشان ، شمارة هفتم (پپاپي ١٥) پاييز و زمستان ١٣٩٤، ص ٥٨ـ٩٥ / تحليل کاربري زمين شهري در فرامحلۀ محتشم رسول حيدري سورشجاني * اکرم محمدي ** چکيده : محله هاي شهري، کوچک ترين واحد کالبدي، اجتماعي، فرهنگي و قـومي در نظـام شهرسـازي سنتي ايرانيـ اسلامي به شمار ميروند.
در سـال هـاي تحليل کاربري اخير، در جست وجو براي يافتن سازوکارها و شيوه هاي حل مسـائل محلـه هـا، مباحـث زمين شهري در متعددي در ادبيات علوم مربوط به شهر مطرح شده اند که لزوم توجه و شـناخت عناصـر فرامحلۀ محتشم 59 59 و ويژگيهاي محلات قديمي ايرانيـ اسلامي و احياي اين محلات در شهرهاي تاريخي را متذکر ميشود.
بـه همـين دليـل ، شناسايي و تلاش در جهت احيا و بازنده سازي اين بافت داراي اهميت اسـت ؛ بنـابراين ضرورت دارد با مطالعۀ کاربري زمـين در محـدودة بافـت قـديم شـهر کاشـان ازجملـه فرامحلۀ محتشم ، شناخت کيفيت ابنيـۀ ايـن فرامحلـه و شناسـايي مراکـز زيـرمحلات و عملکرد فعلي آن ها به ساماندهي بهتر شيوة استفاده از زمين هاي بافت و ايجاد تعـادل در تخصيص کاربريها در سطح محله و بازنده سازي مراکز محلات و بهسازي و نوسـازي محله پرداخته شود.
/ پژوهش نامه کاشان شمارة هفتم (پپاپي ١٥) پاييز و زمستان ١٣٩٤ شکل (٩): نقشۀ کاربري اراضي محلۀ سرسنگ جدول (٧): کاربري اراضي محلۀ سرسنگ {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} اين زيرمحله داراي ٥٨٧٠٠,٣٢ مترمربع مساحت بوده کـه ٧,٩٤ درصـد از مسـاحت کل محله را دارد.