چکیده:
اين مقاله به بررسي ارتباط بين بنيان هاي فلسفي سه پارادايم اصلي تحقيق، يعني تفسيري، علمي و انتقادي مي پردازد. هدف اصلي اين است كه رابطه متقابل معرفت شناسي، هستي شناسي و روش شناسي اين سه پارادايم مورد بررسي قرار گيرد. همچنين برخي از فرضيات اساسي تحقيق بررسي شود. چيستي دانش و راه هاي كشف آن، امري ذهني است. با توجه به مباحث مطرح شده، پارادايم علمي به دنبال تعميم پارادايم تفسيري به دنبال درك، و پارادايم انتقادي به دنبال آزادي بخشي است. درك فرضيات فلسفي، كه زيربناي هريك از اين پارادايم هاست و نحوه ظهور اين فرضيات در روش شناسي و روش هاي مورد استفاده در تحقيق، به فهم، واكاوي و كاربرد بهتر تحقيق موردنظر كمك مي كند.
خلاصه ماشینی:
"در اینجا، تعمیمهایی که توسط تصمیمگیرندگان مفید به نظر میرسد معمولا وجود ندارند؛ زیرا اینگونه تحقیقات به ایجاد دادههای کیفی برای ادبیات موضوع میپردازند و تفسیر این دادهها مبتنی بر ذهنیات افراد است.
در این زمینه، موارد ذیل مطرح میگردد: ـ مالکیت دادهها در دست چه کسی است؟ ـ دادهها چگونه مورد استفاده قرار میگیرد؟ ـ مشارکتکنندگان تا چه حد بر یافتههای تحقیق کنترل دارند؟ هرچند مشارکتکنندگان حق رأی دارند، اما درواقع، این محقق است که در رابطه با سه موضوع جهتگیری تحقیق، تفسیر نهایی دادهها و افشای اطلاعات تصمیم میگیرد.
روششناسیهای انتقادی عبارتند از: «تحلیل محتوای انتقادی» (Critical Discourse Analysis) ـ بررسی نحوة تشخیص استیلای اجتماعی و سیاسی در متون و کلام ـ «قومنگاری انتقادی» (Critical Ethnography) ـ گرایش ایدئولوژیک احساسی به مطالعة فرهنگ ـ (کاناگاراجا، 1993، ص 605)، «اقدامپژوهی» (Action Research) ـ فرایند بالینی بررسی، اقدام و ارزیابی که منجر به تغییر در عمل میشود ـ و «نقد ایدئولوژی» (Ideology Critique) ـ آشکار نمودن ایدئولوژیهای پنهان از طریق تعیین جایگاه مشارکتکنندگان در نظامهایی که آنان را توانمند یا تضعیف میکند.
بحث و بررسی پارادایم انتقادی همانگونه که گفته شد، هستیشناسی پارادایم انتقادی مبتنی بر واقعیتگرایی تاریخی است؛ به این صورت که تصور میشود واقعیتهای موجود قابل درک است، اما در خلال زمان تحت تأثیر عوامل اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، قومی، فرهنگی و جنسیتی شکل گرفتهاند (هس ـ بایبر و لوی، 2004؛ گوبا و لینکلن، 2005).
Lincoln (2005), The Stage Handbook of Qualitative Research, Third Edition, London: Sage Publications Ltd. Edge, J.
), Handbook of Qualitative Research, Third Edition, London: Sage Publication Ltd. Lincoln (Eds."