چکیده:
اتانازي، از جمله مسائلي است كه از نظر جنبه هاي حقوقي، اخلاقي و
شرعي چال شهايي را ايجاد كرده است . اتانازي بيانگر پايان دادن به زندگي
بيمار لاعلاجي توسط پزشك يا اطرافيان وي به درخواست خودش يا بدون
درخواست بيمار است كه هدف آن رهايي بيمار از درد و رنج طاقت فرسا
مي باشد. برخي از موافقان اتانازي به اراده آزاد انسا نها استناد كرده اند و اي نكه
مي تواند درباره سرنوشت خودش تصميم ب يگرد. خداوند به انسان عقل و شعور
و اختيار تصمي مگيري داده است، ولي اين امر بدين مفهوم نيست كه حيات و
فوت هر انساني به دست خودش يا د گيري باشد؛ چون در قرآن به صراحت
بيان شده است كه كشتن كي انسان همانند كشتن تمام بشريت است. از طرفي ع الوه بر تأكيد بر صبر در سخت يها، به دليل عدم حاكميت انسان به روح و
جسم خود و حرمت شديد قتل خود )خودكشي( و قتل د گيران از نظر آيات و روايات و هم چنين از نظر عقل و اخلاقي و ضرورت جلوگيري از هرگونه
سوءاستفاده به نظر مي رسد اتانازي از نظر شرعي حرام است و از نظر قانوني
قتل عمد مي باشد. البته در برخي كشورها، اتانازي مجاز داشته است.
در اين مقاله با بهره مندي از روش دقيق توصيفي- تحليلي د رصدد بررسي
چال شهاي اخلاقي، ديني، شرعي و حقوقي اتانازي حتي از منظر اسناد حقوق
بشري هستيم
The Euthanasia is issue that has created challenges in terms of the legal، ethical and jurisprudence. The euthanasia is the practice of intentionally ending a life in order to relieve pain and suffering by doctor or his family with the request of the patient or without question. The proponents of euthanasia pay attention free will of man .He/she can decide his/her fate. God has given wisdom and decision making، but that does not mean that، life and death of any human at himself/herself disposal. Because in the Holy Quran explicitly states that killing a human being is like killing all humanity. On the other hand، in addition to the emphasis on patience in adversity، because of the lack of rule of man to body and soul، severe prohibition of suicide and killing others in terms of verses and traditions ; Also، in terms of logic and ethics and the need to prevent any abuse ; It seams that euthanasia is forbidden In terms of Islamic jurisprudence and legally is murder. However، in some countries، the euthanasia is allowed. In this article، by using of descriptive and analytical method، we are looking for investigate the challenges moral، religious، and legal from the perspective of human rights instruments.
خلاصه ماشینی:
"به طور کلی برخی فقها بر این باور هستند که اگر سبب ایجاد حادثه یا عارضه موجب مرگ (بیماری، آتشسوزی، غرقشدن، مجروحشدن و یا غیره) باشد و کسی که برای نجات دادن او قدرت داشته باشد، ولی از این کار امتناع کند (ترک فعل) و در نتیجه عدم کمک، آن شخص بمیرد، با این ترک فعل فقط مرتکب فعل حرام شده است، ولی ضمان که قصاص یا دیه است بر عهده او نمیباشد.
اگر اتانازی برای مقتولی انجام شود که حیات مستقر دارد و با ترک فعل یعنی ندادن دارو یا قطع وسایل پزشکی و به همین دلیل بیمار فوت کند، به هر دلیلی که باشد (حتی ترحم)، در این صورت مذهب حنفیه بر این باور است که اگر با اذن مقتول باشد، در این صورت دیه باید بدهد و قصاص ساقط میشود.
از همین رو اتانازی فعال داوطلبانه که توسط پزشک و بر اساس تقاضای صریح بیمار دارای صلاحیت و اهلیت تصمیمگیری دربارهی وضعیت خودش طبق قانون مجازات 1390 هم قتل عمد دانسته شده است؛ چون ماده 291 این قانون که موارد قتل عمدی را احصاء کرده این نوع اتانازی از مصادیق بند (الف) آن است.
در این نوع اتانازی با توجه به اینکه پزشک قصد کشتن بیمار را دارد و عملی که انجام میگیرد کشنده است، لذا مرتکب قتل عمد شده است و انگیزه شرافتمندانه یا رضایت منجی علیه (مقتول) تأثیری بر عدم مسئولیت کیفری پزشک نخواهد داشت؛ چون حقوق جزا فراتر از روابط شخصی اشخاص است."