چکیده:
هدف : تغییرات روزافزون شاخص های سبک زندگی در دهه های اخیر، گسترش حوزة نفوذ رسانه های جمعی و در پی آن ، تشدید و تسـهیل ارتباطات بین نواحی روستایی و شهری بزرگ تر و مهاجرت روزافزون افراد ساکن نواحی روستایی به دیگر مناطق ، مساله سـبک زنـدگی در نواحی روستایی را به چالش کشانده است . از این رو، شناخت عوامل موّثر بـر سـبک زنـدگی افـراد سـاکن در نـواحی روسـتایی، ضـرورتی انکارناپذیر است . از آن جایی که سبک زندگی دارای شاخص ها و موّلفه های گوناگونی است و روش های مناسبی را برای بهبود محیط زندگی ارائه میدهد. شناخت تغییرات ، افق نوینی در راستای دست یابی به توسعه پایدار روستایی فـراهم میسـازد. هـدف از انجـام ایـن پـژوهش ، معرّفی الگوی نوینی از سبک زندگی در نواحی روستایی بر پایه سبک زندگی متناسب با محیط است . روش : این تحقیق از لحاظ هدف ، کاربردی و از حیث روش ، توصیفی- تحلیلی و رویکرد آن پیمایشی است . داده های مورد نیاز از مطالعات کتاب خانه ای و پیمایشی گردآوری شده اند. جامعه آماری، نواحی روستایی شهرستان های خواف و رشتخوار در استان خراسان رضوی است که ٣ روستا از روستاهای دارای جمعیت بالای ٢٠ خانوار و از این میان ، ١٥٠ نفر به روش کوکران انتخاب شده اند. برای سنجش فرضیه های تحقیق ، از آزمون پیرسون و جهت تحلیل استنباطی از رگرسیون به کمک نرم افزار SPSS، استفاده شده است . یافته ها: نتایج حاصل از یافته های تحقیق ، عوامل موّثر بر سبک زندگی روستائیان ، با توجّه به مقـدار بـالای آزمـون پیرسـون و نیـز آزمـون مقایسـه میانگین ها، حاکی از اثرگذاری زیاد عوامل فرهنگی در سبک زندگی مناطق روستایی مورد مطالعه است . به این ترتیب ، عوامـل اجتمـاعی، فرهنگـی و اقتصادی قادرند به طور نسبی ٤٥ درصد از تغییرات سبک زندگی در نواحی روستایی را تبیین کنند. محدودیت ها/ راهبردها: دشواری در گردآوری اطّلاعات مربوط به عوامل موّثر بر سبک زندگی روستائیان ، به خصوص در زمینه عوامـل اقتصـادی و فرهنگی، از جمله چالش های پژوهش حاضر هستند. راه کارهای عملی: جهت هدفمندکردن تغییرات سبک زندگی در نواحی روستایی، تولید و پخش برنامه های ویژه و متناسب با سبک زندگی روستایی، به کارگیری دانش بومی، استفادة مناسب از فن آوریهای پیشرفته ارتباطی و مشارکت ساکنان در طرح های فرهنگی و اجتماعی پیشنهاد شده است . اصالت و ارزش : با مشخص کردن سهم هر یک از عوامل اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی موّثر بر سبک زندگی در مناطق روستایی میتوان گـام مهمّـی در رفع معضلات مربوط به شاخص های مهم سبک زندگی مثل اوقات فراغت ، تغذیه ، نحوة پوشش افراد برداشت و برنامه ریزان روستایی را در این راه یاری کرد.