چکیده:
در عصر عباسي (طي سال هاي197-198 ق)، زماني كه ميان امين و مامون نزاع رخ داد، حربيه از موقعيت پيش آمده استفاده و از مردم بغداد سلب آسايش كردند كه اين عمل آنان جنبشي مردمي براي دفاع و دفع تجاوزات آن ها به رهبري دو تن از پارسايان شهر، به نام هاي خالد دَريوش و سَهل بن سَلامه انصاري، را در پي داشت. از اين رو مسئله اصلي پژوهش حاضر اين است كه اين جنبش مردمي داراي چه زمينه هاي سياسي، اجتماعي، و اقتصادي بوده، چه اهدافي را دنبال كرده، و برآيند كار آن ها در بغداد قرن سوم هجري چه بوده است؟ اين مقاله با روش زمينه شناسي تاريخي، توصيفي، و تحليلي خرده جنبش هاي حربيه و مطوعه را نتيجه ناامني هاي سياسي، اجتماعي، و مشكلات اقتصادي مردم بغداد قرن سوم يافته كه به رغم تفاوت سبك رهبري، سران جنبش مشترك در زمينه برقراري نظم و امنيت اجتماعي و اقتصادي توفيقاتي داشتند و در نهايت نيز سركوب شدند.
In the Abbasid Era (between 197- 198 AH), while there were disputes between Al-Mamun and Al-Amin, Harbiyya took advantage of this situation and disturbed the peace of Baghdad citizens. This was the main cause of a public-oriented movement, led by two pious reformers named Khalid Daryush and SahIbnSalama al-Ansari. The present paper attempts to reveal the political, social, and economic dimensions and goals of this movement and its consequences in Baghdad in three AH. Studying thebackground of the issue historically, descriptively, and analytically, the present paper explicates that Harbiyya and Mutawwiasminor movements were the result of political and social insecurities and economicdifficulties people were suffering from in Baghdad in three AH. Such shared movements, despite different leadership styles employed by their leaders, reached some achievements in establishing economic and social security and order; though they were ultimately suppressed.
خلاصه ماشینی:
خرده جنبش های مردمی در بغداد قرن سوم هجری بررسی عملکرد حربیه و مطوعة بغداد در فترت جدال امین و مأمون عباس احمدوند* چکیده در عصر عباسی (طی سال های ١٩٧-١٩٨ ق)، زمانی که میان امین و مـأمون نـزاع رخ داد، حربیه از موقعیت پیش آمده استفاده و از مردم بغداد سلب آسایش کردند کـه ایـن عمل آنان جنبشی مردمی برای دفـاع و دفـع تجـاوزات آن هـا بـه رهبـری دو تـن از پارسایان شهر، به نام های خالد دریوش و سهل بن سلامة انصاری ، را در پی داشت .
در ایـن راستا مقالة حاضر به دنبال یافتن پاسخی برای این سؤالات است کـه : خـرده جنـبش هـای مردمی حربیه و مطوعه در بغداد قرن سوم هجری دارای چه زمینه های اجتماعی ، سیاسـی ، و اقتصادی بودند؟ چه اهدافی را دنبـال مـی کردنـد و اقـدامات آن هـا در راسـتای تحقـق اهدافشان چگونه بوده است ؟ برآیند سیاسی ، اجتماعی ، و اقتصادی این جنبش ها در بغـداد قرن سوم هجری به چه شکلی تبلور یافت ؟ و در نهایت هـم ضـمن نـوع شناسـی سـبک رهبری خالد دریوش و سهل بن سلامة انصاری بدانیم عاقبت جنبش آن ها چه شد؟ فرض پژوهش حاضر این است که خرده جنبش های اجتماعی حربیه و مطوعه نتیجة ناامنی های سیاسی ، اجتماعی ، و مشکلات اقتصادی مردم بغداد در قرن سوم هجری بوده است .