چکیده:
سازوکار بارش های بهاره عمدتا ناشی از فرآیندهای همرفتی است و رخداد این بارش ها همراه با سایر پدیده های آب و هوایی،نظیر پدیده سردچال شرایط را برای رویداد بارش های سنگین فراهم می سازد.در این پژوهش نخست بارشهای سنگین بهاره (بارشهای بیش از 30 میلیمتر با بیشترین مجموع بارش در بازه زمانی 1335-1391) شهر شیراز مورد بررسی و سپس دو مورد از شدیدترین آنها شناسایی گردید. به منظور تحلیل رخداد بارشها دادههای نمایه های ناپایداری مختلف و دادههای فشار سطح دریا و ارتفاع سطح پانصد هکتوپاسکال، مولفه مداری و نصفالنهاری باد، امگا و دادههای ارتفاع ابر، بررسی گردید. نتایج نشان میدهد عامل اصلی ایجاد بارشهای سنگین، تقویت فرود خاور مدیترانه در تروپوسفر میانی و همچنین تشکیل پدیده سردچال است، بنابراین در هر دو مورد امواج غربی به سمت عرضهای پایینتر منتقل شده، در نتیجه سامانههای غربی با حرکت خود از روی آبهای گرم جنوبی، رطوبت زیادی را کسب کرده و سبب ریزش بارشهای سنگین و قابل توجهی در منطقه میگردد. همچنین نتایج نمایههای ناپایداری بیانگر احتمال توفان تندری، توفان و رعد و برق میباشد، مقادیر مثبت تاوایی و منفی امگا نشان از حرکات شدید صعودی در زمان رخداد بارشهاست؛ اما بررسی رابطه مابین ضخامت ابر و بارشهای شدید نشان داد ارتفاع بالای ابر بالا در روز اوج بارش و پایین ابر پایین، به پایینترین ارتفاع، در مقابل بالای ابر میانه و پایین به بالاترین ارتفاع خود رسیده است.
خلاصه ماشینی:
"هدف از این نوشتار، بررسی ترمودینامیکی و همدید 1Robert 2 Littmann 3Costa 4Rasul 5 Nachamkin 6Kaspar 7Muller 8Zhao 9 Weather Research and Forecasting بارش های سنگین بهاره به همراه بررسی رابطه بارش ها با ارتفاع ابرهای بالای ابر بالا، میانه و پایین و پایین ابرهای بالا، میانه و پایین و بکارگیری نمایه های ناپایداری در بازه زمانی مورد مطالعه در استان فارس میباشد.
جدول ٥: ارزش شاخص ناپایداری SWEAT ماخذ: (خوشحال و علیزاده ، ١٣٨٩: ٩٩) میزان ناپایداری و وقوع توفان ضعیف متوسط قوی و احتمال تورنادو ارزش SWEAT ١٥٠-٣٠٠ ٣٠٠-٤٠٠ بیش از ٤٠٠ 1- Precipitable water of cloud (PWC) 2- Severe Weather Threat Index (SWEAT) یافته های تحقیق یافته ها در این پژوهش شامل سه بخش ، واکاوی همدید، میزان ٦ نمایه ناپایداری (شوالتر، ویتینگ ، مجموع مجموعه ها، بالاروی، آب قابل بارش و تهدید آب و هوای سخت )، ارتفاع ابرهای (بالای ابر بالا، میانه و پایین و پایین ابر بالا، میانه و پایین ) روزهای ٢٨ مارس سال ٢٠٠٧ (١٣٨٦/١/٨) و ٣٠ مارس سال ٢٠٠٩ (١٣٨٨/١/١٠) میباشد.
جدول ٦: میزان بارش ایستگاه ها مورد مطالعه به میلیمتر (٢٥ مارس الی ٢٩ مارس ٢٠٠٧) شهر ٢٥ مارس ٢٠٠٧ ٢٦ مارس ٢٠٠٧ ٢٧ مارس ٢٠٠٧ ٢٨ مارس ٢٠٠٧ ٢٩ مارس ٢٠٠٧ مجموع شیراز ٠ ١/٩ ١٣/٥ ٤٢/٨ ٠/١ ٥٨/٣ جدول ٧: مقادیر نمایه های ناپایداری ایستگاه همدید شیراز در تاریخ : ٢٨ مارس ٢٠٠٧ ایستگاه / نمایه شوالتر KI TTI LI PW SWEAT شیراز ١/٨٩ ٣٢/٥ ٤٥/٨ ١/١٧ ٢٣/٢٥ ١٨٩ احتمال ناپایداری توفان احتمال توفان و رعد و همرفت وضعیت - ضعیف ضعیف تندری برق ضعیف در نقشه تراز ٥٠٠ هکتوپاسکال تشکیل ناوه ای با امتداد شمال - جنوب بر روی ترکیه و امتداد آن تا جنوب عربستان سبب قرارگیری منطقه مورد مطالعه در جلوی ناوه مذکور شده است که در نتیجه باعث تقویت واگرایی و همچنین حرکات بالا سو را افزایش داده است (شکل ٢)."