چکیده:
خشکسالی،پدیده ای خزنده است که در اثر کمبود رطوبت محیطی ناشی از کاهش میزان بارش به وقوع می پیوندد.به منظور بررسی وضعیت خشکسالی های استان کردستان و تاثیر آن بر عملکرد گندم دیم داده های بارش ماهانه 10 ایستگاه هواشناسی از سایت سازمان هواشناسی و نیز اطلاعات مربوط به سطح زیر کشت، میزان تولید و عملکرد گندم دیم استان کردستان در طول دوره آماری (1389-1362) از سازمان جهاد کشاورزی دریافت گردید. به منظور تحلیل خشکسالی از دو شاخص بارش استاندارد( SPI) و شاخص درصد از عادی بودن بارندگی (PNPI) استفاده گردید. نتایج حاصل نشان داد که براساس شاخص عادی بودن از بارندگی بیشترین تعداد خشکسالی استان با 8 مورد در ایستگاه بانه و کمترین تعداد خشکسالی با 5 مورد در ایستگاه بیجار اتفاق افتاده است در صورتی که براساس شاخص استاندارد بارش بیشترین تعداد خشکسالی استان با 10 مورد در ایستگاه مریوان و کمترین تعداد آن با 7 مورد در ایستگاه بیجار رخ داده است. در بررسی تاثیرات خشکسالی های هواشناسی بر کشاورزی از شاخص عملکرد نسبی محصول گندم دیم استفاده گردید. همچنین نتایج حاصل از همبستگی بین بارش و عملکرد گندم نشان دهنده رابطه مستقیم و معنی دار این دو متغیر بوده و شاخص استاندارد بارش روندی همسو با شاخص استاندارد عملکرد نسبی گندم دیم دارد.شدیدترین خشکسالی های استان کردستان در سالهای 1387 و 1378حادث شده است که در اثر این خشکسالی ها عملکرد گندم دیم به کمتر از 40 درصد میانگین دراز مدت آن رسیده است.
خلاصه ماشینی:
تحلیل خشکسالی های استان کردستان و تاثیر آنها بر عملکرد نسبی گندم دیم علی حنفی ١، حجت اله پاشاپور٢* ١استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه امام علی (ع ) ٢دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی عضو باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان واحد علوم تحقبقات چکیده ١ خشکسالی، پدیده ای خزنده است که در اثر کمبود رطوبت محیطی ناشی از کاهش میزان بارش به وقوع میپیوندد.
به منظور بررسی وضعیت خشکسالی های استان کردستان و تاثیر آن بر عملکرد گندم دیم داده های بارش ماهانه ١٠ ایستگاه هواشناسی از سایت سازمان هواشناسی و نیز اطلاعات مربوط به سطح زیر کشت ، میزان تولید و عملکرد گندم دیم استان کردستان در طول دوره آماری (١٣٨٩-١٣٦٢) از سازمان جهاد کشاورزی دریافت گردید.
Tompson 2Dalezios 3Jain and Grawal 4Elfeki and Uffrink محصول گندم دیم در استان همدان پرداختندو نشان دادند که شاخص های خشکسالی استفاده شده رونـدی همسـو با شاخص زراعی عملکرد نسبی گندم دارد.
طبقه بندی خشکسالی بر اساس شاخص SPI (به نصویر صفحه مراجعه شود) یافته های تحقیق متغیرهای اولیه مورد استفاده در این پژوهش ، بارش ایستگاه هاو عملکرد گندم دیم در سطح استان کردستان میباشد.
جدول (٣): میانگین (میلی متر)و درصد بارش در فصول مختلف در دوره ٢٨ساله (به نصویر صفحه مراجعه شود) تجزیه و تحلیل خشکسالی های استان کردستان نتایج حاصل از شاخص درصد از عادی بودن بارندگی به عنـوان نمونـه در ایسـتگاه سـنندج آورده شـده اسـت .