چکیده:
هدف: هدف از انجام این پژوهش عبارت است از بررسی وضعیت کلی کتابخانههای تخصصی شهر مشهد از نظر اهداف و وظایف، عناصر سازمانی، مجموعه، خدمات، ساختمان و تجهیزات و منابع مالی در مقایسه با استانداردهای کتابخانههای تخصصی ایران.
روش: این پژوهش به روش پیمایشی- تطبیقی انجام شده و دادههای بدست آمده با استفاده از نرمافزار اکسل و تکنیکهای آمار توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافتهها: ازمیان جامعه پژوهش، کتابخانه «شرکت مهندسی مشاور طوس آب» و کتابخانه «سازمان صنعت و معدن و تجارت» به ترتیب بیشترین و کمترین درصد رعایت استانداردها را به خود اختصاص دادهاند. همچنین کتابخانههای مورد بررسی، در زمینه اهداف و وظایف تقریبا 70 درصد، سازمان و مدیریت 55 درصد، نیروی انسانی 67/41 درصد، مجموعه 55/55 درصد، سازماندهی منابع 50 درصد، خدمات 59 درصد، ساختمان و تجهیزات 54 درصد، بودجه 48 درصد مطابق با استانداردهای کتابخانه های تخصصی ایران هستند.
نتیجهگیری: در مجموع مشاهده شد که 5 استاندارد یعنی اهداف و وظایف، سازمان و مدیریت، مجموعه، خدمات و ساختمان و تجهیـزات در کتابخانـه هـای مورد مطالعه مراعات میشوند و تنها استانداردهای نیروی انسانی و سازماندهی مراعات نشده است. در مورد بودجه نیز نمی توان اظهـار نظـر قطعـی کـرد.
خلاصه ماشینی:
همچنین کتابخانه های مورد بررسی ، در زمینه اهداف و وظایف تقریبا ٧٠ درصد، سازمان و مدیریت ٥٥ درصد، نیروی انسانی ٤١/٦٧ درصد، مجموعه ٥٥/٥٥ درصد، سازماندهی منابع ٥٠ درصد، خدمات ٥٩ درصد، ساختمان و تجهیزات ٥٤ درصد، بودجه ٤٨ درصد مطابق با استانداردهای کتابخانه های تخصصی ایران هستند.
اهداف پژوهش هدف کلی پژوهش ، مقایسه کتابخانه های تخصصی سازمان های دولتی منتخب شهر مشهد با استانداردهای کتابخانه های تخصصی ایران است و در راه رسیدن به این هدف کلی ، اهداف ویژه زیر مدنظر است : ١) بررسی کتابخانه های تخصصی منتخب شهر مشهد از نظر اهداف و وظایف ، سازمان و مدیریت ، نیروی انسانی ، مجموعه ، سازماندهی منابع ، خدمات ، ساختمان و تجهیزات و بودجه ٢) شناسایی توانمندی ها، نقاط قوت و ضعف کتابخانه های تخصصی سازمان های دولتی منتخب شهر مشهد ٣) بررسی مغایرت های موجود بین سطح کتابخانه های تخصصی سازمان های دولتی منتخب شهر مشهد ٤) ایجاد انگیزه در مدیران و مسئولان مربوطه برای گسترش ، بازسازی ، نوسازی و بهینه سازی کتابخانه های تخصصی کشور.
نتایج پژوهش نشانگر آن است که کتابخانه های تخصصی شهر اهواز در زمینه اهداف و وظایف ٦٦%، سازمان ومدیریت ٣٤/٤%، مجموعه ٢٦%، سازماندهی منابع ٢٧/٩%، نیروی انسانی ٢٦/١١% ساختمان و تجهیزات ٤٠/٧%، خدمات ٢٧/١% و بودجه ٢٩/٢% با استانداردهای کتابخانه های تخصصی ایران مطابقت دارند.
رفیعی پور (١٣٨٣) نیز در پژوهش خود تحت عنوان «بررسی وضعیت کتابخانه های تخصصی شهرستان اهواز و مقایسه آنها با استانداردهای کتابخانه های تخصصی ایران »، با ضعف کتابخانه ها در زمینه نیروی انسانی و بودجه مواجه شده است .