چکیده:
طي دهه هاي اخير، نهاد خانواده تغييرات بسياري را تجربه كرده است. با توجه به ماهيت متفاوت جوامع انساني، انتظار نمي رود تغييرات همه جا يكسان صورت گرفته باشد. هدف از اين مقاله بررسي ميزان عموميت الگوي ازدواج خويشاوندي در ميان زنان كُرد همسردار شهر مهاباد و تبيين ديدگاه آن ها نسبت به اين الگوي ازدواجي است. دادهها با استفاده از پيمايشي كه در سال 1391 در شهر مهاباد انجام شد و در آن 700 زن همسردار مورد مصاحبه قرار گرفتند گردآوري شده است. نتايج نشان مي دهد كه 9/36 درصد ازدواجها از نوع خويشاوندي است كه در اين ميان، 2/23 درصد زنان با خويشاوندان نزديك خود ازدواج كرده اند. بر پايه اين بررسي، ازدواج خويشاوندي با سطح تحصيلات زنان رابطهاي معكوس دارد. زناني كه ازدواج خويشاندي را تجربه كرده اند، بيش تر از سايرين موافق ازدواج فرزند شان با خويشاوندان مي باشند و تفاوتي در نگرش آنها نسبت به ازدواج فرزندان دختر و يا پسر با فردي از افراد فاميل وجود ندارد. تحليل هاي چند متغيره نشان داد زناني كه از استقلال بيش تري برخوردارند، سرمايه فرهنگي بالاتري دارند و نيز آنهايي كه تحصيلات دانشگاهي دارند، بيش تر از سايرين مخالف ازدواج فرزندشان با خويشاوندان مي باشند. نتايج، گوياي آن است كه تاثير نيروهاي نوسازي در تغيير الگوهاي ازدواج در شهر مهاباد به طور همزمان در همه لايه هاي اجتماعي ظهور و بروز نيافته است.
خلاصه ماشینی:
"پیش بینی احتمال مخالفت زنان با ازدواج پسرشان با دختری از خویشاوندان با استفاده از رگرسیون لجستیک متغیرهای مستقل مدل ١ مدل ٢ Exp(B) Sig Exp(B) Sig وضعیت شاغل (مرجع ) اشتغال غیرشاغل * ٠/٦٣٧ 0/452 ns شهر (مرجع ) خاستگاه روستا * ٠/٦٧١ * ٠/٦٥٣ بی سواد (مرجع ) وضع سواد و ابتدایی و 1/77 ns 0/101 ns سطح راهنمایی تحصیلات متوسطه و دیپلم 0/380 ns 1/616 ns عالی 0/206 ns 2/562 ns پایین (مرجع ) پایگاه اقتصادی متوسط 0/677 ns 0/551 ns اجتماعی بالا * ٠/٧٧١ * ٠/٦٣٨ دهۀ ١٣٦٠ کوهورت (مرجع ) ازدواجی دهۀ ١٣٧٠ ** ٢/٢٦٢ ** ٢/٢٤٤ دهۀ ١٣٨٠ ** ٢/١٨٠ ** ٢/١٠٢ سرمایۀ فرهنگی * ١/٦٥٢ استقلال زنان 2/213 ** نگرش نسبت به ترجیح جنسی 1/708 ns پایبندی به ارزش های خانوادة بزرگ ** ٠/٤٢٢ نگرش نسبت به اشتغال زنان در 1/035 ns خارج از منزل مقدار ثابت 1/238 ns 1/630 ns 44/918 ** 36/948 ** Chi-Square 0/198 0/174 Nagelkerke R Square * معنادار در سطح ٠/٠٥ ** معنادار در سطح ٠/٠١ ns غیرمعنادار در مورد گروه های هم دورة ازدواجی نیز نتایج مدل اول همچنان معنـادار اسـت ، بـه این ترتیب که زنان متعلق به گروه های هم دورة ازدواجـی دهـه هـای ١٣٧٠ و ١٣٨٠ بـه ترتیب ٢/٢٦ و ٢/١٨ برابر بیش تر از زنان متعلق به گروه هم دورة ازدواجـی دهـۀ ١٣٦٠ مخالف ازدواج پسرشان با دختران فامیـل مـی باشـند."