چکیده:
زمینه: امروز در عرصه فنّاوری اطلاعات و ارتباطات، بشر در حال گذار به دوره بزرگدادههاست. در عصر بزرگدادهها اطلاعات و دادههای بزرگ کانون اساسی پیشرفت و فناوری است که با تحلیل آن میتوان فرصتهای زیادی را جهت ارتقاء کیفیت زندگی بشر کسب کرد. اما در کنار چالشهای فنی و علمی بزرگدادهها، چالشهای اخلاقی پیش رو، زندگی آرام و فضیلت محور انسانی را تهدید میکند. این نوشتار با محور قرار دادن کرامت انسانی به عنوان کانون و نقطه اساسی و مرز اخلاق و غیر اخلاق، بدین چالشها میپردازد.نتیجهگیری: اکنون بشر در طلیعه انقلاب بزرگدادهها در مقطعی حساس و مؤثر در شکلدهی آینده اخلاقی خود قرار دارد. اگرچه بزرگدادهها چالشهای قابل توجهی بر سر راه ارزشهای اخلاقی قرار داده است، با آگاهی و چاره اندیشی نسبت به آنها، میتوان با رویکردی عقلانی- فلسفی و با نگاهی واقعگرایانه به آینده زندگی بشر در عین بهره بردن از مزایای چشمگیر این فناوری، ارزشهای اخلاقی مذکور را نیز آگاهانه محافظت نمود.
خلاصه ماشینی:
"بهعنوان مثال با برگشت به یکی از مثالهای قبل، جمعآوری داده از حسگرهای گوشی همراه افراد در حال رانندگی با هدف سنجش وضعیت سلامت خیابانهای شهر، اگر سبب شود بستری برای گردآوری آمار رفت و آمد روزانه شهروندان و سوء استفادههای بعدی از این اطلاعات شخصی فراهم شود، این یک شکست در برابر چالشهای این فناوری خواهد بود.
هر شرکتی که ابزار جمعآوری داده از شهروندان را در اختیار دارد باید ابزاری نظیر یک صفحه اختصاصی اینترنتی در اختیار تک تک آنها قرار دهد و از طریق آن هر دادهای که از شخص در پایگاه خود جمعاوری کرده است را به طور روشن به او اطلاعرسانی نماید و ضمنا در صورت عدم رضایت شخص امکان حذف داده برای آن شخص خاص وجود داشته باشد.
به نظر میرسد باید مرز دفاع از حریم خصوصی برای شرکتها نسبت به وضع موجود کاهش و در مورد شهروندان افزایش یابد اگرچه در ابتدای این بخش گفته شد حریم خصوصی به معنای مخفیسازی صددرصدی اطلاعات نیست، اما گاهی خطوط قرمزی در این زمینه وجود دارند که بهطورکلی جمعآوری دادههای خاصی را غیر اخلاقی میسازند.
محدود شدن حق انتخاب آزاد افراد از یک بعد دیگر هم محتمل است: شکاف طبقاتی که پیشتر ذکر شد میتواند سبب شود گروهی به لحاظ در اختیار داشتن داده آنچنان غنی شوند که با یکهتازی انحصار ارائه خدمات خاصی را در دست بگیرند و در نتیجه کاربران جز یک انتخاب برای تأمین نیاز خود در زمینه خدمات مذکور پیش روی نداشته باشند."