چکیده:
هدف ادبیات تطبیقی بررسی روابط فرهنگی میـان ملـت هـا و دسـتیابی بـه وجـوه مشـترک یـا متفاوت تفکرات بشری است . یونگ از میراث ادبی و تجربه های مشترک دو قوم به ناخودآگـاه جمعی بشر یاد می کند و دلیل تشابهات فرهنگی میان ملل مختلف را اسطوره ها و کهن الگوهای مشترک می داند. بررسی تطبیقی آثاری چون شاهنامة فردوسی و ادیسة هومر با بن مایة مشـترک کهن الگوی «سفر و بازگشت قهرمان » تاییدی بر این مدعاست . نقد کهن الگویی یـا نقـد یـونگی رویکردی میان رشته ای و از رویکردهای نقد ادبی معاصر است . محقق در این جستار با روشـی توصیفی ـ تطبیقی درصدد است نشان دهد که چگونه با استفاده از معیارهای نقـد کهـن الگـویی یونگ در قالب نظریة مکتب امریکایی ادبیات تطبیقی می توان به تجلّی اسطوره ها و کهن الگوها در حماسه های هم خانوادة هندواروپایی رسید و تشابهات بین آثار ادبی را تبیین کرد.
خلاصه ماشینی:
"محقق در این جستار با روشـی توصیفی ـ تطبیقی درصدد است نشان دهد که چگونه با استفاده از معیارهای نقـد کهـن الگـویی یونگ در قالب نظریة مکتب امریکایی ادبیات تطبیقی می توان به تجلی اسطوره ها و کهن الگوها در حماسه های هم خانوادة هندواروپایی رسید و تشابهات بین آثار ادبی را تبیین کرد.
در این تحقیق با بررسی کهن الگوی سفر و بازگشت ، رستم قهرمان شاهنامة فردوسی و اولیس ٢ قهرمان ادیسة ٣ هومر از ادبیات داستانی یونان و بررسی تأثیر این اسطوره ها در در ادبیات پس از خـود، نشـان داده مـی شـود کـه چگونـه اسـطوره هـای هـم خـانوادة هندواروپایی در حماسه ها و قصه های آنها تجلی یافته است .
هایـد٣ ایـن رابطـه را بـا نقـد ادبـی جست وجو می کند: جا دارد بر رابطة نزدیک ادبیات تطبیقی و نقد ادبی تأکید شود؛ زیرا ظاهرا این خطر وجود دارد که طرفداران آن بخواهند برای کارهای خود حسابی کاملا جداگانه باز کنند (تلاش برای اثبات هویتی مستقل ، دلیل اصلی بسیاری از توجیهات انتزاعی و بی ثمری اسـت کـه ادبیـات تطبیقـی پیگیر آن بوده است ).
مـاجرای رفتن رستم به سرزمین مازندران که به اعتقاد برخی محققان ، سرزمینی سوای مازنـدران امروزی بوده است (باژن ٢٥) و گذر از مراحل هفت گانة موسوم بـه «هفـت خـوان » یـا «هفت خان » برای رها کردن کاووس ، پادشاه ماجراجوی کیانی ، از چنگال دیوان با وجود مشکلات و موانع بسیار و شباهت این ماجرا به سفر قهرمان در داسـتان ادیسـه توسـط اولیس که همچون رستم ، خوان های متعددی را پشت سر گذاشت تا به سرزمین یونـان رسید، از مشهورترین داستان های شاهنامة فردوسی و ادیسة هومر هستند."