چکیده:
گفت و گو درباره موسیقی در قرآن، از مباحث بحث انگیزی است که همواره موافقان و مخالفان زیادی داشته است؛ به گونه ای در نتیجه این مباحث دو گروه با دو شیوه فکری کاملا متفاوت پدید آمده اند. درباره قرآن و علوم قرآنی تاکنون پژوهش های زیادی انجام شده اما آن چه تاکنون کمتر به آن پرداخته اند، مقامات قرآنی و پیوند آن با آیات قرآن است. در این جستار، کوشیده ایم با نگاهی تازه و با بررسی نظام تلاوت استاد برجسته فن قرائت شحات انور پیوند میان مقامات با معانی و مفاهیم آیات تاثیر آن در تلاوت مشخص شود. گفتنی است در این پژوهش، تلاوت های مجلسی استاد یاد شده مبنای بررسی قرار گرفته است.
خلاصه ماشینی:
"کلیدواژهها: شحات انور، تلاوت، قاریان، مقامات، بیات، رست اشاره تلاوت: شیوة تلاوت استاد شحات انور از دیدگاه مقامشناسی اینگونه است که ابتدا قرار و جواب مقام بیات را تلاوت میکند.
شروع داستان موسی با این پرسش که «آیا خبر موسی به تو رسیده است، نه تنها ذهن و روح مخاطب را به تسخیر خویش درمیآورد، بلکه نوعی حس کنجکاوی و بیقراری در او ایجاد میکند که خود منشأ پرسشی دیگر در ذهن مخاطب میشود.
شحات انور برای تلاوت این آیات مقام رست را برمیگزیند؛ چون بهترین شیوه برای روایت سرگذشت انسانهای حقیقتجوست و روایت داستانی چون داستان موسی که پر از فراز و نشیب است به مقامی نیاز دارد که قدرت مانور بالا و قابلیت انعطافپذیری داشته باشد؛ به گونهای که قاری بتواند با توجه به معنا و مضمون آیه، گوشة مناسب را برگزیند و به تلاوت بپردازد.
سبک روایت: شحات انور آیات را به گونهای تلاوت میکند که گویی حادثهای را که به چشم خویش دیده است برای شنونده بازمیگوید.
شحات انور با نوع تحریری که در تلاوت «فاستمع» به کار میگیرد (تحریر پلکانی به سمت پایین)، نه تنها در شنونده شور و هیجان به وجود میآورد، بلکه اهمیت موضوع (اینکه خداوند به موسی چه خواهد گفت) را نیز به ذهن شنونده القا میکند.
در مقام مقایسه میتوان شحات انور را با حافظ سنجید؛ چرا که هر دو از مواد خام و اولیه معجونی سحرآمیز میسازند: یکی با کلام خویش و دیگری با صدای خویش شاید بتوان گفت ایشان به دو دلیل بر لفظ «بقبس» وقف میکند: ۱."