چکیده:
بخش وسیعی از هویت شهرهای تاریخی ما در گرو حفظ بافت های باارزش کالبدی است که گنجینه شهرسازی و معماری بومی ما را تشکیل میدهند. شناسایی بافت های مختلف در راستای بهره گیری از الگوهای ریخت شناختی بومی برای ساخت وسازهای آتی باعث ایجاد بافت هایی هماهنگ و منسجم شده که به زمینه موجود پیوند میخورند. شهر تاریخی کاشان بافت باارزشی دارد که به علت ساخت وسازهای بیبرنامه و نامتجانس در معرض خطر ازهمگسیختگی و ناهماهنگی قرار دارد. یکی از روش های تبیین و بررسی گونه های بافت شهری ماتریس سپیسمیت میباشد. این ماتریس که با استفاده از ٤ مولفه تراکم ساختمانی، سطح اشغال ، نسبت فضای باز و تعداد طبقات ایجاد شده است ، روابط بین این شاخص های ریخت شناختی را تبیین میکند. بافت های مختلف شهری با نحوه های چیدمان مختلف جایگاه های مختلفی در ماتریس اسپیسمیت دارند که با مقایسه آن ها میتوان به دسته بندی انواع بافت های شهری دست یافت . این پژوهش به معرفی نحوه محاسبه ماتریس اسپیسمیت و مولفه های آن در بافت تاریخی کاشان میپردازد.
خلاصه ماشینی:
"/ شکل ٧: دیاگرام سپیسمیت بافت تاریخی کاشان ، منبع نگارنده جدول ٤: میانه و میانگین شاخص های دیاگرام سپیسمیت شاخص های دیاگرام سپیسمیت میانگین بلوکها میانه بلوکها سطح اشغال (GSI) 0,574 0,601 تراکم ساختمانی (FSI) 0,647 0,654 تعداد طبقات (L) 1,079 1,062 نسبت فضای باز (OSR) 0,877 0,579 هر بافت با توجه به ویژگیهای توده و فضا و ارتفاعات آن جایگاه خاصی را در دیاگرام پیدا میکند.
همانطور که شرح داده شد میتوان نتیجه گرفت که برای شناسایی بافت های شهری مختلف میتوان از نمودار اسپیسمیت استفاده کرد تا نحوه اختصاص توده و فضا را در بافت با توجه به سطح اشغال ، تراکم ساختمانی، تعداد طبقات و نسبت فضای باز به طور همزمان دید.
شکل ٢: شاخص سطح اشغال یا GSI، منبع : (٢٠١٠ ,Berghauser Pont and Haupt) ٢-٢- تراکم ساختمانی بلوک در سال ١٩٢٥ آیین نامه ساختمان برلین شاخصی ایجاد کرد که رابطه بین میزان مساحت طبقات ساخته شده با مساحت طرح را بررسی میکرد.
/ شکل ١: دیاگرام سپیسمیت برای بافت های مختلف شهری، منبع : (٢٠٠٧ ,Haupt &Berghauser Pont ) برگهازر پانت و هاپت پیشنهاد میکنند که تراکم نه تنها بر اساس تراکم ساختمانی (FSI)، بلکه ترکیبی از آن با شاخص های سطح اشغال یا فشردگی در طبقه هم کف (GSI)، نسبت فضای باز یا فشار بر فضای ساخته نشده (OSR) و طبقات محاسبه گردد تا بین شکل های مختلف شهری به صورت کارآمدی تمایز ایجاد شود.
این ماتریس که با استفاده از ٤ مؤلفه تراکم ساختمانی، سطح اشغال ، نسبت فضای باز و تعداد طبقات ایجاد شده است ، روابط بین این شاخص های ریخت شناختی را تبیین میکند."