چکیده:
فلسفه برای کودکان نحوه یی از آموزش است که ذهن کودک را بسوی کوشش در جهت پاسخگویی به نیاز و اشتیاقی که به معنا دارد، سوق میدهد. فلسفه برای کودکان بمعنای یاد دادن آراء فلاسفه نیست، بلکه بیشتر بمعنای آموزش استدلال، تمییز و تقویت قدرت قضاوت و داوری است. اخیرا از برنامه آموزش فلسفه به کودکان در برخی کشورها استفاده شده است، به همین جهت تلاش شده تا در ایران نیز از این برنامه برای رشد و پرورش اخلاقی، فکری، استدلال، قوه قضاوت و تربیت صحیح نوجوانان استفاده گردد. از آنجا که داستانهای طراحی شده با فرهنگ ایرانی همخوانی ندارد، بر آن شدیم تا از داستانهای ایرانی ـ اخلاقی استفاده نماییم. بدین منظور، کتاب گلستان سعدی که کتابی اخلاقی و تعلیمی است انتخاب گردید و حکایات آن به زبان ساده بیان شد. جامعه موردنظر این پژوهش، دانش آموزان یکی از دبیرستانهای دخترانه منطقه یک تهران (مخصوص علوم انسانی) بوده است که از این جامعه موردنظر، یک کلاس سی نفری بعنوان نمونه پژوهش انتخاب گردید. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، شامل آزمون قضاوت اخلاقی کلبرگ، مصاحبه، مشاهده و یادداشت برداری بوده است و برای تجزیه و تحلیل نتایج بدست آمده از روشهای توصیفی و تحلیلی و نیز تحلیل مصاحبه، مشاهده و یادداشتها استفاده شده است.
نتایج پژوهش بیانگر آن است که استفاده از داستانهای بومی ـ ایرانی با رویکرد برنامه آموزش فلسفه به کودکان و نوجوانان از توانایی لازم برای رشد ارزشهای اخلاقی و نیز پرورش مهارتهای زندگی شهروندی برخوردار است.
خلاصه ماشینی:
"اخیرا از برنامه آموزش فلسفه به کودکان در برخی کشورها استفاده شده است، به همین جهت تلاش شده تا در ایران نیز از این برنامه برای رشد و پرورش اخلاقی، فکری، استدلال، قوه قضاوت و تربیت صحیح نوجوانان استفاده گردد.
نتایج پژوهش بیانگر آن است که استفاده از داستانهای بومی ـ ایرانی با رویکرد برنامه آموزش فلسفه به کودکان و نوجوانان از توانایی لازم برای رشد ارزشهای اخلاقی و نیز پرورش مهارتهای زندگی شهروندی برخوردار است.
( 2 ) مفهوم اخلاق و قضاوت اخلاقی که قدمتش به عمر تاریخ نوع انسانی میرسد( 3 ) نقش عمدهیی در رشد کلی کودک دارد و یکی از مسائل نسبتا پیچیده و بحث برانگیز است که مورد توجه برخی از صاحبنظران و پژوهشگران روانشناسی و تعلیم و تربیت، بویژه پیاژه و کلبرگ قرار گرفته است.
( 30 ) نتایج این تحقیق آن است که برنامه آموزش فلسفه به کودکان به رشد مهارتهای استدلالی، مهارتهای پژوهشی و مهارتهای ترجمهیی و همچنین تقویت منشهای اخلاقی دانشآموزان کمک میکند.
( 31 ) در پژوهش نخستین( 32 )، با عنوان «بررسی رشد اخلاقی در آثار سعدی و مقایسه آن با نظریه کلبرگ» نتایج نشان داد که در دیدگاه سعدی هم مانند کلبرگ میتوان سه سطح اصلی یافت، اما برخلاف نظریه کلبرگ که هر سطح شامل دو مرحله میباشد، سطوح اخلاق سعدی شامل مراحل متنوعتر و پیچیدهتری است که مشتمل بر هفت مرحله میباشد که خود نیز شامل زیرمجموعههایی است که بالغ بر ده مورد میشود.
هدف پژوهش هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر داستانهای گلستان سعدی بر پرورش قضاوت اخلاقی نوجوانان با استفاده از روش آموزش فلسفه به کودکان(P4C) بوده است."